home > discussie > Eén Europese werktaal is genoeg!

discussie

Eén Europese werktaal is genoeg!

Dr. Rieks Smeets, taalkundige, algemeen secretaris van de Nederlandse Unesco-commissie - 15/04/03

In 2004 wordt de Europese Unie uitgebreid met tien leden. Daarmee komt het aantal officiële EU-talen op minstens twintig. Dat zal grote gevolgen hebben voor de taalregimes van de Europese instellingen. Ongetwijfeld zullen er weer stemmen opgaan die ervoor pleiten het aantal werktalen verder te beperken dan nu al het geval is. Dat is goedkoper, en efficiënt.

Zelf vind ik dat burgers, in direct contact met Europese instellingen, altijd gebruik moeten kunnen maken van de officiële talen van hun staten. Ook als de EU dertig lidstaten zou tellen, en een kleine dertig officiële talen. Alle eindteksten die voor de burgers van belang zijn, moeten ook in al die talen gepubliceerd blijven worden, en wel zo gelijktijdig mogelijk.Ook in de plenaire sessies van het Europees Parlement moeten de afgevaardigden gebruik kunnen maken van gelijk welke officiële taal van de EU. Aan ambtenaren kun je taaleisen stellen, aan politici niet. Maar het gaat niet alleen om de rechten van burgers en politici, het gaat ook om het behoud van de talige en culturele diversiteit van Europa. Immers, talen die weinig prestige genieten, leggen eerder het loodje.

Dit principiële verhaal kost geld: bij dertig talen moet er getolkt en vertaald worden tussen dertig maal negenentwintig taalparen.Dat gaat misschien wel een euro of zes per Euroburger per jaar kosten, maar dat lijkt mij niet te veel. Goede communicatie van burgers met de Europese instanties die over hen gaan, lidstaten die zich gerespecteerd voelen - dat soort zaken draagt bij aan het oude ideaal van een Europa zonder interne oorlogen. De recente geschiedenis van de Balkan laat zien hoeveel - los van het menselijk leed - de conflicten kosten die je binnen een verenigd Europa hoopt te kunnen vermijden.

Daar waar de burger geen directe toegang heeft, bijvoorbeeld het interne verkeer binnen en tussen de instellingen van de EU, geldt een ander verhaal. Daar mag efficiëntie de doorslag geven en kan gekozen worden voor een beperkt taalregime. Het liefst houd ik het op één taal, bijvoorbeeld het Engels - momenteel de contacttaal bij uitstek, zowel binnen als buiten Europa. Bij een Europawijde bevordering in het onderwijs van het Engels als de taal bij uitstek voor contacten over taalgrenzen heen, zouden naast een Engelse lingua franca de dominante talen van de lidstaten probleemloos voort moeten kunnen leven. Ook sprekers van inheemse en uitheemse niet-dominante talen kunnen gebaat zijn bij een Europese taalconstellatie onder Engelse paraplu. Maar dat is een ander onderwerp, dat er ook toe doet als het gaat om het handhaven van verscheidenheid in een vredig Europa.

archief

reacties


Frank Salemans - 6/02/03

Ik vind dat ieder land in zijn eigen taal in het Europees parlement mag spreken, maar dat er dan altijd een vertaling (mondeling en schriftelijk) in het Engels bij zou moeten worden gevoegd. De eigen taal mag voertaal zijn, maar het tolken dient naar het engels te gebeuren.
Ik maak op dit moment deel uit van een Kenniskring in het HBO: Comparative European Social Research and Theory (onderdeel van Hogeschool Zuyd). Wij werken samen met onder meer een Portugese en Hongaarse collega. Wij gaan ervan uit dat de standaard communicatie in het Engels gaat. Dat werkt echt prima.
Het lijkt me dan ook overdreven om 29 x 30 tolken aan te trekken. Willen we een Europa worden, dan denk ik dat de keuze voor een centraal geaccepteerde taal belangrijk is. Dat neemt niet weg dat redevoeringen en referaten gewoon in de moedertaal gehouden mogen worden. Mijn ideaal is dat heel Europa tweetalig wordt: in elk land de moedertaal als cultuurgoed koesteren en blijven ontwikkelen en tevens het Engels als Europese taal.


Dana Constandse - 7/02/03

Dat de engelse moedertaalsprekers dan zoveel meer voordeel hebben zit me dwars. Twee lingua's franca heeft het voordeel dat de engelsen zich ook wel eens in een vreemde taal moeten uitdrukken. Zullen we als tweede taal dan kiezen voor het nederlands? Komen we eindelijk eens over onze zogenaamde bescheidenheid heen (zie de mening van Di Palermo over ons). Italiaans mag ook; of iedere maand een andere tweede taal?


Piet Verkruijsse - 10/02/03

Op congressen met discussies in het Engels is - zo is althans mijn ervaring - de niet-native speaker altijd in het nadeel. Je kunt niet lekker vlot formuleren, geen leuke (woord)grapjes maken; het blijft heel erg stijfjes.
Je kunt dan drie dingen doen: 1) zorgen dat iedereen spreekt in een niet-native taal, maar het Esperanto heeft het niet echt gemaakt; 2) legers tolken inhuren, maar dat kan niet in alle situaties; 3) ervoor zorgen dat iedereen in Europa tweetalig wordt.
Die laatste optie lijkt me de beste voor de toekomst en wie dan naast zijn moedertaal aan een andere taal dan het Engels denkt, lijkt me niet erg realistisch.
Conclusie: overal in Europa (en de rest van de niet-Engelstalige wereld) op scholen vanaf de prilste kleutertijd veel aandacht besteden aan taalonderwijs in zowel de moedertaal als het Engels.


Ed Peereboom - 16/02/03

Het argument dat Engelsen in een voordeliger positie verkeren t.o.v. hen die de Engelse taal slechts op schoolse manier machtig zijn lijkt mij onjuist. Engelsen zullen evenmin voordeel hebben van de nuance omdat zij hun taalgebruik verregaand zullen moeten aanpassen om de ander hun boodschap duidelijk te maken.
Toch is er natuurlijk veel voor te zeggen om het Engels tot werktaal van de wereld te maken: alle besluitvorming wordt een stuk eenvoudiger en al die besluiten zullen aanmerkelijk eenduidiger worden. Daar tegenover staat dat men het ook minder vaak eens zal worden, juist omdat de nuance ontbreekt.


Sebastian Fuchs - 15/04/03

Er kan geen Europese werktaal bestaan!

Een pleidooi voor één Europese werktaal is volgens mij ook een pleidooi voor een centralistisch Europa. De kloof tussen diegenen die het beleid maken en voeren enerzijds en de gewone burger anderzijds zal hierdoor alleen groter kunnen worden. Dit gevaar bestaat ook als alleen op werkniveau (lees bij contacten van ambtenaren en beleidsmakers) uitsluitend één taal wordt gehanteerd. Deze beleidscontacten binnen Europa zijn niet uitsluitend contacten in de grote centra en op hoog niveau.

Europa leeft met name door de regionale contacten. In de grensregio's van Nederland zijn in de afgelopen jaren bi- en trilaterale contacten ontstaan waarbij voor alle deelnemers het Engels een vreemde taal is. Wel is meestal minimaal passieve kennis van de andere talen aanwezig. Waarom moeten dan Belgen, Duitsers en Nederlanders het Engels gebruiken, terwijl ze het net zo goed in de buurtalen Duits, Nederlands en Frans kunnen doen?

Strakke regelgeving wat het gebruik van talen in Europa betreft - ook op beleidsniveau - is volgens mij eerder van na- dan van voordeel. Dit lees ik ook uit het stuk van Rieks Smeets, alleen komt hij tot een andere conclusie.


Gerard Berling - 15/04/03

Het verbaast me hoe simplistisch er steeds weer tegen taal wordt aangekeken. Alsof het alleen maar een communicatiegereedschap is. Als de filosofie de afgelopen honderd jaar iets heeft aangetoond, dan is het wel dat taal veel meer is. Taal is drager van een cultuur, van een manier van kijken naar de werkelijkheid.

Als we Engels als de lingua franca van Europa kiezen, leidt dat tot dominantie van de Angelsaksische cultuur. Europa wordt een soort tweede VS, maar dan een slechte kopie.

Ter voorkoming van eendimensionaal denken is het essentieel dat Europa een aantal verschillende werktalen houdt, liefst Frans, Duits en Engels. Dat is tevens de beste garantie voor de overleving van de overige talen. Met Engels als enige lingua franca is het onvermijdelijk dat alle andere talen in de wereld steeds verder verengelsen. Hoe snel dat kan gaan hebben de afgelopen eeuwen wel bewezen: het Nederlands, Engels en vele andere talen zijn in die tijd extreem verfranst.


Onno Falkena - 15/04/03

Ien Europeeske wurktaal docht gjin rjocht oan it taalferskaat fan Europa. It giet hast yn 'e rjochting fan big brother, blinders! It soe ek grutte konsekwinsjes hawwe. Mei yn 'e takomst in Frânsman of Poal dy't gjin Ingelsk kin him/har net kandidaat stelle foar it Europeesk parlemint?

Europa moat ek yn syn hâlden en dragen fernimme litte wêr't it foar stiet. Bûge we folslein foar Hollywood, Coca Cola en Bush of besykje we echt ús talen, kulturen, filmyndustry en literatuer oerein te hâlden? Ien wurktaal betsjut per definysje diskriminaasje fan elts dy't dy taal net of ûnfoldwaande yn 'e macht hat.


Jan Roukens - 15/04/03

Over dit onderwerp is al veel geschreven en nog meer nagedacht, niet in het minst in de instellingen van de Europese Unie zelf. (1) De kosten voor vertolken en vertalen van de hele Unie, dus inclusief het parlement, zijn becijferd op 2 euro per inwoner per jaar. Na de uitbreiding zal dit nauwelijks meer worden, want er komen ook vele tientallen miljoenen inwoners bij. (2) De enige plaats waar alle talen worden vertolkt, als bron- zowel als doeltaal, is het Europees parlement. De becijfering geldt dus maar voor een deel van de vertolkactiviteiten van de EU. Bovendien heeft de verantwoordelijke dienst al een aantal kunstgrepen toegepast, waardoor de theoretische formule n.(n-1) niet meer opgaat, althans niet in termen van het aantal benodigde tolken. Overigens, hoe komt de heer Smeets op 30 talen, ik tel maximaal 23 'officiële' talen na de grootste uitbreiding. Op het ogenblik zijn ongeveer 7000 'medewerkers-equivalenten' - excuseer de term, er zijn nogal wat deeltijdse medewerkers -, van de EU instellingen direct bij tolk- en vertaalwerkzaamheden betrokken. Niet mis, maar het is ook werk en belangrijk werk (3) Het voor te stellen als zou voortdurend in 11, later meer, talen gewerkt worden, is niet juist. Er wordt gewerkt in het Engels en het Frans, samen bijvoorbeeld goed voor 87% van alle stukken die aan de vertaaldienst van de Europese Commissie (de grootste instelling) ter vertaling worden aangeboden, terwijl de mondelinge interne communicatie ook vrijwel altijd in één van deze twee talen verloopt. En dat zonder dat het een verplichting is, al wordt er hoogstens enige druk van Franstalige zijde uitgeoefend. (4) Een eentalig werktaalregime invoeren, noodzakelijkerwijs het Engels, is helemaal niet nodig. Daarmee zou het medewerkers zelfs verboden kunnen worden in incidentele gevallen een andere taal te gebruiken, bijvoorbeeld het Nederlands, ook als dat perfect kan. (5) Het probleem is in feite het omgekeerde: hoe kunnen wij voorkomen dat altijd en overal Engels wordt gesproken, want deze taal rukt steeds verder op ook al is er geen instantie die daar bewust naar streeft. In België hebben ze het gedurende bijna 150 jaar geleerd: als op het werk of op de universiteit of in de rechtszaal alleen Frans mag worden gesproken, gaat men dat op den duur ook thuis doen.
Zo'n armetierig Europa, dat wenst toch niemand!


Robert Kirsner - 15/04/03

Geachte collega's,
Tenzij die ene taal Chinees wordt (om iedereen in Europa -- Engeland inbegrepen -- met precies dezelfde hindernis te laten worstelen, moeten alle talen officiele talen zijn. Om de Zuidafrikaanse Meertaligheidsaksiegroep aan te halen: 'n Veeltalige land met 'n eentalige regering kan nie 'n demokrasie genoem word nie. (Graag 'land' door 'unie' vervangen.)
Huiswerk: Lees in Willem Frederik Hermans z'n _Nooit meer slapen_ alle opmerkingen over grote en kleine talen.
Hoogachtend,
Robert S. Kirsner
"Alles van waarde is weerloos." -Lucebert (Nou en of!)


Stein Hautekees - 16/04/03

Engels als tweede taal. Wil je van Europa een soort twee Verenigde Staten maken? Engels is trouwens geen wereldtaal en wordt ons opgedrongen. Waarom is Engels geen wereldtaal? Er zijn minder mensen die engels als moedertaal hebben dan Spaans als moedertaal.

Er bestaat een soort taal die als brugtaal kan gebruikt worden tussen alle talen die in Europa bestaan en je moet dan geen andere taal meer kennen. Deze brugtaal is het Esperanto. Ik hoor jullie al denken: zijn ze weer daar met hun buchttaaltje of niet-levende taal. Als het Esperanto niet zou leven dan zouden er ook geen woorden bijkomen. Alle talen ondergaan veranderingen. Het nieuwe Duits is ook een samenraapsel van de reeds bestaande Duitse taal. Dus welke taal is hier artificiel.
gsi revido


Dan Van Herpe - 16/04/03

Zonder afbreuk te doen aan het belang van het Engels als belangrijkste wereldtaal, of aan de (meer)waarde van meertaligheid - voor wie daartoe gemotiveerd is op basis van behoefte (professioneel of sociaal) en/of interesse -, stellen wij dat een Gemeenschappelijke, Eenvoudige, Neutrale, Tweede taal, met name: het Esperanto, zowel voor de INSTELLINGEN als voor de BURGER, de meest Democratische, Economische en Fundamentele oplossing is van de communicatieproblematiek in de EU

Democratisch: want neutraal, niet-discriminerend, met respect voor het principe van de gelijkwaardigheid en de gelijkgerechtigdheid van alle talen, alle culturen en alle burgers, en dus AANVAARDBAAR voor iedereen.

Economisch: want wegens zijn eenvoud realiseerbaar met een minimale investering van tijd, geld en energie

Fundamenteel: want wegens zijn eenvoud HAALBAAR voor het grootst mogelijk aantal mensen

Ter staving enkele citaten:

UMBERTO ECO

"Als het streven naar Europese eenwording gelijke tred houdt met de toename van het aantal talen, is de instelling van een Europese voertaal de enig mogelijke oplossing."
(…)
"Nationale trots zou de doorslag kunnen geven: met het oog op het gevaar dat in een toekomstig verenigd Europa de taal van één land de overhand zou kunnen krijgen, zouden de staten die maar een zeer kleine kans hebben hun taal aan anderen op te leggen en die de overheersing van andermans taal vrezen (dat wil zeggen alle staten min een), kunnen beginnen de invoering van een internationale hulptaal te steunen."

Uit: Europa en de volmaakte taal (p. 313)

DAVID ROTHKOPF

"Il y va de l'intérêt économique et politique des Etats-Unis de veiller à ce que, si le monde adopte une langue commune, ce soit l'anglais"

Uit: Le Monde Diplomatique, aout 1998, jg 45, nr 533 - Directeur van het bedrijfsadviesbureau Kissinger Associates.

GEERT VAN ISTENDAEL

1) Je moet haast een extremist zijn om de moed niet te verliezen. Er is toch niets aan te doen. Het Engels is nou eenmaal de taal van de grote bedrijven. Ho, stop. Waarom, kan iemand mij uitleggen waarom de taal van de grote bedrijven ook de taal van de democratie zou moeten zijn?

Uit: DEUS EX MACHINA nr.100 - maart 2002 : De taal van de toekomst: Het vaderland is in gevaar.

2) Ik gruw telkens als mijn taalgenoten zich willoos en jankend van kosmopolitische opwinding in het stof wentelen voor de taal der Angelen en der Saksen. Ik ben dol op Engels, maar ik zie niet in waarom de taal van het geld ook de taal van Europa zou moeten worden.

Uit: Het Belgisch Labyrint (p.133)

ZHOU HUANCHANG

"When I speak Esperanto with an American Esperantist, we meet on a linguistically neutral basis, so we avoid the risk of butchering the other's native language. This prevents embarrassment and misunderstanding, and encourages a free and friendly exchange of ideas. When two persons shake hands, each extends his hand halfway, meeting in a neutral zone as a mutual gesture of friendship. So it is with Esperanto, a linguistic handshake."

Uit: Esperanto, a linguistic handshake - Los Angeles Times (10/3/'84)



Bernard van Dijk - 16/04/03

Om iedere nationaliteit en taal binnen de aanstaande Europese Unie te respecteren - wat rechtens noodzakelijk is - vind ik het belangrijk dat die dertig maal 29 tolken en vertalers aangesteld worden. Als de kosten inderdaad slechts 6 euro per EU-burger per jaar zijn, dan valt dat mee. Met dat geld worden 30 x 29 interessante banen gefinancierd. Als het daarbij blijft, want wat die tolken en vooral vertalers produceren, zal wel voor een groot deel op schrift gesteld moeten worden. Dat levert weer een enorm aantal banen op, tot aan drukkers en verspreiders toe.

Het verbaast me steeds dat velen het Engels een gemakkelijke taal noemen. Het is net zo min een gemakkelijke taal als welke taal dan ook.

In de discussie wordt steeds gewezen op het Europese Parlement; daar speelt die veelheid van talen straks een hoofdrol. Maar we moeten ook denken aan al die inwoners van de EU, die zich met elkaar moeten kunnen verstaan, wil de EU ooit iets van samenhang verkrijgen. Het zal wel lang duren, maar toch denk ik dat zich binnen de EU een internationale taal zal ontwikkelen, een ontwikkeling die mondiaal al tientallen jaren, veel langer zelfs, aan de gang is. We hebben al duizenden internationale woorden. Daar het tempo waarin zich dingen ontwikkelen zich progressief versnelt naarmate de internationale taalcontacten uitbreiden, verwacht ik dat een bruikbare internationale taal niet meer ver weg is. Daarom mag er van die 30 verschillende EU-talen geen een binnen de EU-organisatie buiten gebruik gesteld worden.


G. van Riel - 17/04/03

Wat mij is opgevallen? : Slechts één persoon heb ik over de
( mooie ) Spaanse taal horen spreken.
Mijn persoonlijke mening is: iedereen moet op school tweetalig
worden opgevoed; dus ook in Engeland.
Iedere spreker mag in zijn eigen taal spreken; echter de vertaling van zijn speech zal in 't Spaans EN Engels moeten worden gegeven.


Frans Vermeulen - 17/04/03

Verplicht iedereen in zijn geboortetaal zijn eigen (Europese) instellingen te benaderen, dan is er geen enkel misverstand noch betwisting mogelijk en spelen de democratische rechten voluit. Bijkomend zeer belangrijk voordeel: het gehalte van de gebruikte taal -dus van de boodschap- zal merkelijk verbeteren alsook het broodnodig ontzag voor de eigen (Europese) instellingen.

Laat ieder vanuit zijn eigen (Europese) instellingen genieten van een antwoord in zijn eigen taal, dan is er nog toekomst voor vertalers en wordt het vertalen steeds belangrijker en wordt de waarde van de rijke verscheidenheid eindelijk eens benut en gewaardeerd. Democratischer en logischer kan het niet.

Laat voor openbare mededelingen ieder voor zich zijn eigen taal aanklikken om op de meest doeltreffende wijze ingelicht te wezen, dan is iedereen evenveel waard en wordt een halt toegeroepen aan het taalexpantionisme van een paar bemoeizuchtige landen. Kan het nog beter en beleefder?

Wie komt aandraven met te hoge kosten, doet dit met bijbedoelingen of getuigt van een weergaloze domheid, want dit kan duur te staan komen aan de ware democratie en liefde voor die democratie. Of, is er geen geld meer voor beleefdheid en wederzijdse achting? Men kan toch beter besparen op de zovele vormen (als we de kranten mogen geloven) van reusachtige -al dan niet corrupte- verkwistingen!

Een goede raad voor de Nederlandstaligen: hou het eenvoudig en wees vooral niet kruiperig, want taal is macht en dus belangrijk onderdeel van de democratie waarover de laatste tijd zoveel te doen is.


Ghislain Duchateau - 22/04/03

Culturele eenheid in verscheidenheid moet ook omvatten dat elke Europese burger en elke Europese mandataris in staat moet zijn in eigen taal kennis te nemen van en deel te nemen aan alle internationale contacten binnen alle internationale instellingen die belangrijke beslissingen nemen die in het belang van de burgers getroffen worden. Hierbij verwijs ik naar de enorme betekenis van het identiteitsbegrip. Iedereen moet zoveel mogelijk zichzelf kunnen zijn en zichzelf kunnen realiseren in de participatie aan het algemeen gebeuren en dat kan alleen maar binnen de eigen taal. Het Nederlands met zijn 21 miljoen gebruikers is geen kleine onbelangrijke taal. Maar de Nederlandstalige burgers zowel uit Nederland als uit Vlaanderen moeten er zich van bewust zijn, dat het gebruik van de eigen taal in internationaal verband waardevol is en in het eigen belang en kan bijdragen tot de Europese en mondiale verscheidenheid in de eenheidsdrang. Daarbij constateren wij in de neiging om steeds maar het Engels de voorkeur te geven in de internationale contacten dat Nederlandssprekenden duidelijk in het gebruik van dat Engels minderwaardig communiceren ten overstaan van de authentiek Engelstaligen uit b.v. de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Handhaving van het principe dat ieder zich verstaanbaar moet kunnen maken vanuit de eigen taal is daarom des te meer in het belang van alle mondige Nederlandstaligen. Mogelijk zal de ontwikkeling van de automatische vertaaltechnologie in de toekomst de talenproblematiek vereenvoudigen.


Bernard van Dijk - 4/05/03

"Om iedere nationaliteit en taal binnen de aanstaande Europese Unie te respecteren - wat rechtens noodzakelijk is - vind ik het belangrijk dat die dertig maal 29 tolken en vertalers aangesteld worden. Als de kosten inderdaad slechts 6 euro per EU-burger per jaar zijn, dan valt dat mee. Met dat geld worden 30 x 29 interessante banen gefinancierd. Als het daarbij blijft, want wat die tolken en vooral vertalers produceren, zal wel voor een groot deel op schrift gesteld moeten worden. Dat levert weer een enorm aantal banen op, tot aan drukkers en verspreiders toe."

Kleine bedenking: Is de EU er voor de tolken/vertalers of zijn de tolken/vertalers er voor de EU?


Dries Claeys - 10/12/03

Laat Nederlanders en Vlamingen meer taalfierheid aan de dag leggen en 50% van de problemen zijn zo opgelost.


Hanneke Brand - 10/12/03

Als vertaler Engels weet ik als geen ander dat de moeilijksgraad van het Engels vooral door de Nederlanders schromelijk wordt onderschat. Feit is, dat je in een andere taal nooit de nuance kunt aanbrengen die je in je eigen taal tot uiting kunt brengen. (Behalve misschien als je lang genoeg in een ander land woont, maar die situatie is hier niet aan de orde.)

Daarom is het beslist ongewenst om tot één voertaal in Europa te willen komen, iedereen moet zich in zijn eigen taal kunnen uitdrukken en indien nodig zullen tolken en vertalers zorgen voor een vertaling die het origineel zo dicht mogelijk benaderd.

Hanneke Brand


Rob Kamp - 13/12/03

Waneer je tot één Europa wilt komen, lijkt het mij vanzelfsprekend dat je ook één taal gaat spreken. Laat alle mensen twee talen leren op school. Dat is je moederstaal en het Engels. Zodra iedereen dan Engels spreekt kan je alle andere talen afschaffen. Simpel....

Rob Kamp


Ulrich Tangerding - 18/12/03

ESPERANTO! Nu het palet nog verrijkt wordt door Hongaars, Maltees en verscheidene Slavische talen zou het niet zo'n gek idee zijn om deze licht te leren kunsttaal als "lingua franca" voor geheel Europa weer uit de kast te halen. Engels is g e e n eenvoudige taal!


Frans Vermeulen - 20/12/03

Zet spreekwoordelijk uw verstand op nul, de blik op oneindig en zeg als een tam gedrild soldaatje de niet na te trekken heersende machten na ... dan doe je misschien dezelfde onbezonnen uitspraken zoals we kunnen lezen in de bijdrage van Rob Kamp 13-12-03.

Taal is echter veel meer dan een oppervlakkig en gedwongen gemeenschappelijk spraakmiddel om inlichtingen in te winnen of door te geven of om anderen doelgericht te beïnvloeden of - beïnvloed te worden; taal is in de eerste plaats uitlevingsmiddel voor de eigen persoonlijkheid en ook werk- en uitdrukkingsmiddel van het eigen denkvermogen dat van jongs af ontegensprekelijk het best ontwikkelt in een natuurlijke omgeving geschraagd door vertrouwelijke familiale en eigen-volksbanden, volksbanden in de zin van "De taal is het volk", en denkvermogen ontwikkeld in een klimaat van vrijheid zonder de aanhoudende berechting van de "raampjesdenkers".

De talen behorend tot de Germaanse - Indische talen in Europa hebben bovendien reeds de duidelijke gemeenschappelijke band met de oudste brontaal van Europa, waardoor het mogelijk is de innerlijke betekenis te leren kennen van ieder woord. Eens men dit nog onontgonnen beginsel begrepen heeft, zal men vanzelfsprekend beginnen ijveren voor de herwaardering van dit gemeenschappelijk erfgoed en tezelfdertijd iedere eigen taal opnieuw gaan verzorgen, juist terwille van die eenheid in die verscheidenheid die het mogelijk maakt om zonder geheugen maar louter door inzicht al die talen gemakkelijk aan te leren om zo, onder Europese volkeren, vertrouwelijker met elkaar om te gaan dan dit het geval zou kunnen zijn met een oppervlakkige of zielloos veralgemeende éénheidstaal!

De andere talen leren om de ander in zijn eigen taal te leren verstaan is een grote maar haalbare opgave die tegemoet komt aan de beginselen van de economie en deze van de beleefdheid of wederzijdse waardering. Europa heeft er alle voordeel bij om ieder volkslid uit te nodigen verder zijn eigen taal ongeschonden te blijven gebruiken; alleen het Europa der volkeren heeft levenskansen door volop in te spelen in deze -door economen welbekende- cultuurgedreven markteconomie. Rond het Handvest der Talen in Europa is al heel veel te doen geweest, maar de taal-expansiezucht van een paar staten verziekt de opbouwende discussie en streeft naar een wurging van de kleinere talen waarbij alle regels der beleefdheid met de voeten getreed worden onder het scanderen van de grofste drogredenen.


Patrick de Aspergesteker - 17/02/04

ik vind dit allemaal maar een beetje wazig


Joyce van hoorn - 6/12/04

Ik vind dat Engels wel de voertaal in europa moet worden, we zijn nu inmiddels allemaal al zoveel met engels bezig. je komt het dagelijks tegen, je hoeft de pc maar aan de zetten alles is in het engels, en wat is er beter dan een groot en sterk europa doordat iedereen met elkaar kan communiceren??


Bernard van Dijk - 17/12/04

Valsheid in geschrifte! Op 16-04-03 schreef ik een braaf stukje, natuurlijk onder mijn eigen naam, over de vele talen binnen de Europese Unie. Op 04-05-03 staat in deze discussie een opmerkinkje, ook onder de naam Bernard van Dijk, dat met een wat erg voor de hand liggend vraagje probeert mijn betoog onderuit te halen. Mag. Maar doe dat onder je eigen naam en pleeg geen naamdiefstal.


halllo - 9/06/05

nee, niet goed


Barry Vriend - 14/01/06

Het valt mij op dat als het over een tweede Europese (werk)taal gaat dat de meeste mensen meteen maar voor het Engels kiezen. Persoonlijk zou ik kiezen voor het Frans. Als je het Engels op een gelijkwaardig niveau wilt spreken als je eigen moedertaal. Dan lijkt het mij, als je het hebt over het leren, dat het niet veel uit maakt of je voor het Engels of voor het Frans kiest. Met beide talen heb je nog een hele lange weg te gaan. Een andere mogelijkheid, het Esperanto, lijkt mij geen goed idee gezien het feit dat Europa bol staat van de talen, geschiedenis en cultuur en zou het daarom niet moeten kiezen voor een kunsttaal.

Als Europa zichzelf als een serieus en onafhankelijk werelddeel in de wereld wil positioneren, (en dan noem ik een vlag, volkslied, munteenheid en in de toekomst een grondwet met eigen buitenlandsbeleid) dan hoort daar vind ik een onderscheidende taal bij. Door te kiezen voor het Frans krijgt Europa een eigen karakteristiek die niet perse over een kam geschoren hoeft te worden met bijvoorbeeld Burgerking,Cola en MC Donalds. Europa is wel westers maar heeft wel degelijk een andere kijk op de wereld dan meneer Bush.

Bovendien maakt het Frans een eerlijkere kans omdat de Europese instellingen in Franstalige landen zijn gevestigd en het hele Europese proces een Frans idee is. Engeland daar en tegen is in de EU altijd al een buitenbeentje geweest en het meest eurosceptisch.

Als het ooit van een Europese taal(naast de moedertaal) komt. Dan zal dat generaties lang duren voordat zo'n taal in de praktijk werkbaar wordt. Als de Europese politiek nationalistische belangen opzij zet wordt het hopelijk ooit nog eens een keer werkelijkheid.


Baudouin - 20/01/06

Heeft men in de USA niet moeten kiezen? De nood aan een administratieve eenheidstaal is altijd de betrachting van eender welke overheid geweest. Het Latijn als een niet mis te verstane administratieve taal heeft slechts plaats geruimd, nadat het Frans, Engels of Nederlands genoeg gestandaardiseerd waren om die rol te kunnen vervullen. Als het waar is wat men vertelt werd de eerste Nederlandse litteratuur door klerken geschreven.


Bennie de Jong te Hulst - 23/02/06

Laat ik vorenstaande geheel gelezen hebben, om tot de conclusie te moeten komen dat ik het met Barry Vriends publicatie van 14-1-2006 eens ben!

Het Latijn heeft in Europa gedurende het eerste millennium de dienst uitgemaakt. Haar Franse opvolger heeft gedurende het gehele tweede millennium in Europa (èn de wereld) de toon gezet. Nu lijkt het dan de beurt aan het Engels te zijn? Neen! De ontwikkelingen gaan heden ten dage tè snel, ook voor wereldtaal Engels! Chinees, Arabisch en Spaans/Portugees zijn geduchte concurrenten en zullen niet rusten!

Gallië heeft daarentegen, door de eeuwen heen, in Europa en daarbuiten, vanaf Karel de Grote, via de Kruistochten, Louis XIV, Napoléon en de latere, nogmaals opgepakte Eenwording van Europa in 1957 (mijn geboortejaar), politiek, cultureel en militair te veel invloed gehad, om haar recentelijk teloorgegane suprematie zomaar ineens te negeren!

Tot voor kort was het Frans, bijna onbetwist, voertaal in Europa. Als Nederlands lagere-schoolleerlingetje maakte ik kennis met mijn eerste vreemde taal, het Frans, zó vanzelfsprekend als nu het Engels zou zijn ... en dat was nog maar veertig jaar geleden!

Europa is Frankrijk, Italië, Duitsland, de lage landen, ofwel de Oude Zes van de E.U., de Europese Economische Gemeenschap. Europa is nauwelijks het Iberisch schiereiland, de Britse eilanden of de Balkan; zelfs Noord- en Oost-Europa zijn toch minder Europees te noemen dan de Oude Zes, waarvan Frankrijk de eeuwige motor en spil genoemd moet worden op cultureel, intellectueel, literair, filmisch, modieus en ander vernieuwend niveau dan wel gebied.

De gehele (westerse) wereld heeft zich gedurende ééuwen aan haar gespiegeld! Haar taal was al die tijd brontaal voor onder andere neologismen en leenwoorden. Zonder Frankrijk geen Europa!

Zouden de geïsoleerde, buitengaatse, Britse eilanden, voor de kust van Europa, wier taal, het Engels, voor 50% uit Franse leenwoorden bestaat, hier, op ons vasteland, voor langere tijd de dienst uit moeten gaan maken? We kennen de Engelse praktijken van absenteïsme, zelfs op eigen bodem, al vanaf de negentiende eeuw! En wat, taalkundig, reeds gedaan is, is zó weer ongedaan gemaakt : de ene voertaal is rap vervangen door de andere!

Maak de logische keuze voor het Frans als Europese cultuur- en omgangstaal, dat het in de techniek evenmin slecht doet, en laat Walt Donald's voor wat het is : lekker en leuk. Bovendien was het Frans tot voor kort nog de tweede taal in de overige Romaanstalige landen van de Middellandse Zee. Op de Britse eilanden is het nog stééds de tweede taal (voor wat dat daar dan ook waard is!). Het niet te onderschatten Polen is erfvriend van de Franse Republiek, en Duitsland volgt op den duur vanzelf wel!

1.) Voor mij is het, tegen de historische en geografische achtergrond belicht, duidelijk : het Frans is Europese-taalkandidaat-nummer-één.
2.) Engels en Spaans zijn Verweggistan.
3.) De keuze voor hielenloper op het Frans, het Duits, een centraal-Europese taal met een groot aantal moedertaalsprekers (als men het Nedersaksisch hierbij optelt, tenminste, dat een aparte taal is) is niet populair genoeg.
4.) Het Latijn zou een goede vervanger zijn, vergelijkbaar met het Esperanto (en zelfs méér dan dat!).
5.) En als we er niet meer uitkomen, zou het Russisch in overweging moeten worden genomen : in Europa het grootste taalgebied, zowel qua aantal sprekers als qua oppervlakte!


Frans Vermeulen - 26/02/06

Bennie de Jong-23/02/06, blijkt niets geleerd te hebben uit de geschiedenis van de laatste paar honderd jaren, ook niet uit het smadelijk falen van Europa inzake zijn grondwet waarin blindelings en huichelachtig voorbij is gegaan aan de bijna overal aanwezige "taaldiscriminatie".

De aangehaalde talen die, volgens hem zouden in aanmerking komen voor énige werktaal van Europa, zijn juist talen met een wansmakelijke geschiedenis, gaande van ongebreidelde taaluitbreidingszucht, naar open of bedekte onderdrukking van hun eigen minderheidstalen, tot zelfs ware vormen van "genocide". Het Latijn diende hen blijkbaar als voorbeeld. (Wie mocht twijfelen hoeft er maar eens Google op na te slaan waarop er tienduizende aanklachten per taal als het ware schreeuwend in je gezicht springen) Geen enkele grote taal is dus te vertrouwen!!! Er is dus maar één redelijke oplossing: Al de door Europa erkende talen moeten -alleen al uit beleefdheid- evenwaardig aan bod komen! Technisch en economisch is dit nooit beter haalbaar geweest in de huidige eeuw van de "spraaktechnologie" en bovendien is er verwonderlijk genoeg een veel te groot overschot aan tolken!

Als men dan toch één taal wil, dan kan men het best kiezen voor het Nederlands, een middelgrote taal die vrij is van al die voornoemde narigheden, én, het dichtst bij de oude standaardtaal van Europa gebleven is, wat zo zijn voordelen heeft. Voor een fransdolle Nederlander is dit laatste wellicht moeilijk te slikken, hoewel ik mij afvraag, wat hij eigenlijk komt doen op een "forum" van de Nederlandse Taalunie waarop men logischerwijze toch voor het Nederlands pleit.


Peter Kleiweg - 27/02/06

Een beetje minder mag ook wel, Vermeulen. Iemand kan best een oprechte belangstelling voor taal hebben zonder aan pan-Dietse grootheidswaanzin te lijden.


Jan B. - 8/04/06

Ik ben 100% tegen het Engels als enige voertaal in de Europese instellingen, en dat terwijl ik het niet onaardig spreek. Waarom? Vele redenen. Eén. Het Engels is een taal vol voetangels. Het is bijvoorbeeld totaal ongeschikt als wetenschapstaal. Wie dit een absurde bewering vindt, zal ik het volgende vertellen. Ik doe geregeld mee aan de discussies op een forum waarop medische vertalers elkaars samen zoeken naar een oplossing voor problematische vertalingen. Gaat het om een Engelse zin, dan is geregeld onzekerheid over de vraag of woorden X, Y of Z nou substantieven zijn en mogelijk het onderwerp van de zin, dan wel adjectieven of zelfs werkwoorden!

Een tweede opwerping tegen het omarmen van het Engels is dat 'native speakers' (vroeger zeiden we: moedertaalsprekers) altijd in het voordeel zijn. Wie er prat op gaat dat ie schitterend Engels spreekt (en ik heb nogal wat Nederlandse vrienden die zich daarop laten voorstaan), die botst bij het solliciteren voor internationale instellingen op het glazen plafond: steeds vaker staat in baanomschrijvingen: 'Engels op moedertaalniveau'. Door het Engels te bevorderen, sluiten we onszelf en onze kinderen uit van interessante betrekkingen.

Een derde bezwaar is dat het gebruik van één taal een onevenredig gewicht toekent aan de landen waar die taal als moedertaal gesproken wordt. Als in Saint Louis een hond overreden wordt, dan komt dat op CNN. Sterven in Budapest twintig mensen bij een busongeluk, dan is de kans klein dat je er wat over hoort, tenzij de beelden dramatische en spectaculair zijn. Britten weten beter wat er gebeurt in West Virginia dan in Brussel of Parijs, steden die voor Londenaren een stuk dichterbij liggen dan Glasgow of Edinburgh.

Mijn vierde bezwaar is dat het verdringen van een taal ook het verdringen van de bijbehorende cultuur betekent. "De taal is gansch het volk", zei een of andere dichter ooit. En hoewel zo'n uitspraak tegenwoordig potsierlijk klinkt, heeft hij nog steeds gelijk. Een taal leren wil zeggen: openstaan voor die andere cultuur en er een stuk van opzuigen. Beroepshalve kom ik geregeld in contact met Engelstaligen die geen enkele andere taal beheersen. Meestal weten die mensen totaal niets over andere landen of hebben ze er de gekste ideeën over. "Ze zijn zo dom als het achtereind van een varken", denk ik dan - volkomen ten onrechte natuurlijk. Het zijn vaak hoog opgeleide mensen met een meer dan behoorlijk intelligentieniveau; maar in zekere zin zijn ze blind, of mentaal gehandicapt. Want het vermogen om zich in te leven in een andere cultuur dat iedereen die meerdere talen spreekt bezit (en bij uitbreiding: zich verbonden te voelen met de oorsprong van alle bewoners van het Europese continent) is bij hen afwezig, of op zijn hoogst rudimentair ontwikkeld.


Rudolf Misset - 17/09/06

Een EUROPESE TALENRUIMTE; de talen integreren IN de integratie.

Zie mijn NRC-artikel uit 2000, voor het begin van het Europese Jaar van de Talen, 'Talen zijn de oplossing voor Europa':

en mijn brief in NRC uit 2005:

http://rudolfmisset.web-log.nl/rudolfmisset/2005/06/eu_from_21_to_3.html

Zie ook in het Frans, over de Parité des langues, en de démocratie linguistique, door Rainer Dumont du Voitel:

http://www.ffpe.org/language/inconto.htm

Zie ook de website van de Europese Commissie over het meertaligheidsbeleid en o.a. de kosten daarvan (1% van de EU-begroting):

http://europa.eu/languages/nl/document/59

Rudolf Misset







print pagina

Door het gebruik van stijlbladen is geen aparte 'print pagina' nodig. Gebruik de 'print' functie van uw browser.



tekstgroottekleinmiddelgroot

     
recente reacties

Rudolf Misset:
"Een EUROPESE TALENRUIMTE; de talen integreren IN de integratie. Zie..."

Jan B.:
"Ik ben 100% tegen het Engels als enige voertaal in..."

Peter Kleiweg:
"Een beetje minder mag ook wel, Vermeulen. Iemand kan best..."

Frans Vermeulen:
"Bennie de Jong-23/02/06, blijkt niets geleerd te hebben uit de..."

Bennie de Jong te Hulst:
"Laat ik vorenstaande geheel gelezen hebben, om tot de conclusie..."

Baudouin:
"Heeft men in de USA niet moeten kiezen? De nood..."