home > discussie > Nobelprijs of inktbrij?

discussie

Nobelprijs of inktbrij?

Drs. Hanneke Eggels, dichter/essayist - 20/12/05

Elk jaar hopen België en Nederland op een Nobelprijswinnaar literatuur. Maar kunnen het proza en de poëzie van de Lage Landen zich wel meten met de grote wereldliteratuur? «Misschien spelen we te veel taalspelletjes», stelt Hanneke Eggels. Maken daardoor Belgische auteurs iets meer kans op de erepalm dan Nederlandse?

Hanneke Eggels

Ook dit jaar kreeg Nederland geen Nobelprijs Literatuur. Mocht het uit het veld geslagen literaire wereldje daar eigenlijk op rekenen? Zijn wij überhaupt betrokken bij het internationale discours, of kan onze literatuur – in zichzelf gekeerd als zij is – zich op internationaal niveau gewoon niet meten met de wereldliteratuur? De voorkeuren van de poëziecritici, de oogkleppen van zelfverzekerde literatuurwetenschappers en het gebloemlees zijn er mede debet aan, dat Nederland in het 104-jarig bestaan van de Nobelprijs Literatuur het nog zonder prijswinnaar Poëzie moet stellen. ‘De beste dichters nemen risico’s’ meent een toonaangevend criticus, terwijl hij een op internet met de Da-Daist I.K.Bonset experimenterende dichter in NRC-Handelsblad uitriep tot de grootste dichter van Nederland. Onze literatuurwetenschappers houden namelijk van Spielerei, ‘taligheid’, leuke taalspelletjes en rijmpjes, van de vorm en van experimentele poëzie.

Content

België is internationaler georiënteerd en de Vlaamse dichters houden niet zo van taalspel. En zeker niet van spel om het spel. Zij blijven hechten aan de functie van taal als instrument voor het overbrengen van inhoud. Daarmee zijn ze in goed gezelschap. Daar waar de kunst in alle opzichten spel is, blijft er geen ruimte voor enige uitdrukking over, meende Theodor Adorno en ook Schopenhauer citeer ik gretig: “Wenn die Menschen keine Gedanken zum Austausch haben, tauschen sie Karten aus.” Het is de oude dialoog over vorm of inhoud. Nu, noch de status van ons Nederlandse proza, noch van de poëzie voldoet kennelijk voor internationale erkenning, hoeveel reis- en werkbeurzen onze auteurs ook krijgen. Als je zorgvuldig en systematisch (de juryrapporten van) de Nobelprijswinnaars Poëzie analyseert, dan worden zo de ethische en esthetische aspecten duidelijk zichtbaar om voor deze prestigieuze prijs in aanmerking te komen, namelijk een kunstzinnige opvatting van de geschiedenis, het humanisme en de politieke stellingname van de auteur, het medelijden met de mensen die onder het wiel van de geschiedenis terechtgekomen zijn en (soms daarbij) zorgen over het behoud van de beschaving veroorzaakt door de huidige politieke onrust in de wereld.

Het internationale discours

Voor wetenschappelijke studie van het oeuvre van tal van Nobelprijswinnaars Poëzie blijkt geen vertaling in het Nederlands te vinden. Van de vijfentwintig dichters zijn er maar acht in bloemlezing ooit vertaald, de meeste zijn niet meer leverbaar. Als we de Nobelprijs even buiten beschouwing laten, hoe staat het dan anderzijds met de internationale erkenning van onze levende Nederlandse dichters? In het algemeen valt onze poëzie internationaal niet op, ze is niet werelds en zo maken onze dichters geen aanspraak op de erepalm wat betreft de maatstaf van wederzijds begrip voor de moderne realiteit en de actualiteit van de thematische prioriteiten. Worden ze vaak vertaald en in buitenlandse kwaliteitskranten gerecenseerd? Nee. Worden ze door body en content, de internationale status van hun werk, vanuit het buitenland uitgenodigd op congressen en aan buitenlandse universiteiten voor een substantiële inhoudelijke bijdrage aan het humanistische en politieke discours? Nederland heeft geen Nobelkandidaat Poëzie die zich kan meten met de winnaars.

Zelfreflectie

Zonder zelfreflectie zoekt het kleine wereldje de verklaring voor haar isolement elders. Zo ligt het dus óf aan ons kleine taalgebied, óf aan ons taalgebied dat op zijn beurt moet wachten, óf aan internationale uitgeversbelangen, óf aan ons gebrekkig lobbyisme, óf aan het provinciale Nobelprijscomité dat “verkeerde” auteurs de prijs toekent. Onze Nederlandse dichtkunst is voorbeeldig! We hebben Komrij en Oosterhoff! De literatuurkritiek blijft met zijn Spielerei in zichzelf gekeerd, graaft zich in inktbrij in en lijkt zich van de inhoudsvolle en moreel betrokken wereldlijke poëzie niks te willen aantrekken.
Zo worden we ook de volgende jaren overgeslagen voor de Nobelprijs Literatuur. De Nobelprijs? In geen honderd jaar....

www.eggels.com

archief

reacties


Rober de Munnik - 23/12/05

Dat de beste mogen winnen, dat er geen Nederlands sprekende winnen geeft aan dat er geen talent aanwezig .

zie:

"met verliezers moet je geen zaken doen"

en :


Nobelprijs Literatuur voor Elfriede Jelinek

Gepubliceerd op donderdag 07 oktober 2004

De Oostenrijkse schrijfster Elfriede Jelinek heeft dit jaar de Nobelprijs voor de Literatuur gewonnen. Dat maakte de Zweedse Academie donderdag bekend.
De prijs van 1,1 miljoen euro wordt op 10 december in Stockholm uitgereikt.

De in 1946 geboren schrijfster krijgt de prijs voor "haar muzikale stroom van stemmen en tegenstemmen in haar romans en toneelstukken die met een buitengewoon taalkundige geestdrift de absurditeit van de maatschappelijke clichés en hun onderwerpende kracht blootleggen''.

Jelinek is in Mürzzuschlag in de deelstaat Stiermarken geboren. Haar vader is van Tsjechisch-joodse origine, haar moeder komt uit een gegoede familie uit Wenen. Ze studeerde compositie aan het conservatorium en kunstgeschiedenis en theaterwetenschappen aan de universiteit.

In 1967 verscheen haar eerste werk in druk, de gedichtenbundel Lisa's Schatten. Pas in de jaren zeventig en tachtig brak ze definitief door met werk als Die Liebhaberinnen, Die Ausgesperten, Lust en Die Klavierspielerin. Dat laatste boek werd in 2001 verfilmd door Michael Haneke.

In Oostenrijk is Jelinek niet onomstreden. Zo was zij van 1974 tot 1991 lid van de Communistische Partij. Voor de Zweedse radio zei Jelinek het een "verrassende en grote eer'' te vinden, aldus het persbureau DPA. Jelinek stond niet op de lijstjes van kanshebbers voor de prijs.

Kanshebbers
Als voornaamste kanshebbers voor de Nobelprijs literatuur 2004 werden vooral vrouwen genoemd. De Canadese Margaret Atwood, de Amerikaanse Joyce Carol Oates, de Letse Vizma Belsevica, de in Algerije geboren Franse schrijfster Assia Djebar en de Oostenrijkse Friederike Mayröcker golden in de wandelgangen als favorieten voor de prijs.

Als het om Nederlanders gaat maakte Cees Nooteboom volgens ingewijden de meeste kans. Ook Harry Mulisch en Hella Haasse worden genoemd als mogelijke winnaars. Nooteboom heeft de beste papieren, want hij is veelzijdig - dichter, romancier, essayist - en wordt op handen gedragen in Spanje, Frankrijk en de Duitstalige wereld. Bovendien werd zijn poëzie vertaald door J.M. Coetzee, de Nobelprijswinnaar van vorig jaar.

De Nobelprijs voor de Literatuur wordt sinds 1901 uitgereikt. Uitgangspunt is altijd dat er geen onderscheid wordt gemaakt tussen literaire genres, taal, status of culturele achtergronden. Zo maakt een schrijver van gedichten net zo veel kans als een romancier of een auteur van toneelstukken.




Sibo Woudstra - 23/12/05

De Nobelprijs literatuur is in geen geval een spelletje.
Zo lang onze zuiderburen zich niet los maken van de Taalunie gooien ze dat daar in Noorske op een grote hoop. Prozac is het proza der tegenwoordige generatie. Het ligt niet aan ons te mager taalgebied. Een paar woorden en de juiste woorden en je verovert de wereld. Hoeveel niet onverwachte schrijvers zijn thans terecht aan de beurt. Wat dat betreft zitten we zeker echt nog wel 100 jaar in de wachtkamer.
Tevens: Nederland overschreeuwt zichzelve zo luid om erkenning die het gewoon niet verdiend. Ik word daar toch zo misselijk van. Deze discussie is derhalve dan ook een zeer slechte oudjaars en nieuwjaars afsluiting en aansluiting. Gezelle, Paul van Ostayen, Lodeizen, Joty het Hooft... Och had de Nobelprijs toch maar 100 jaar eerder bestaan. Niemand schrijft zo mager als ik (Jan Arends) spring hem maar achterna het raam uit.


Edmund Verhey - 27/12/05

Het stille genootschap der Nobel wereld-Literatuur-Prijs doet haar werk in alle bescheidenheid.
Het overschreeuwen der Nederlanders die eindelijk eens aan de beurt moeten wezen... waarmee? Wie dan wel in aanmerking genomen? Het Nobelcomitee verrast steeds weer...Nederland verrast nergens. Respect voor die Nobele leden, die zich niet laten beinvloeden. Dat wij Nederlanders de Prijs nog niet kregen, getuigd van de juiste beslissing. Jaar in jaar uit schrijft ons kikkerlandje mee en kwaken er slechts de kikkers.
Wat een lawaai en wat een onderwerp, Cees Neutebeum?
Lust je nog peultjes? Kon je de Nobelprijs kopen... Ja, dan lag het anders. Reclame spots of spottende reclame, het helpt niets.
Dat er hier nog een schrijver zijne pen in de inkt durft te dopen. Wat zijn wij toch slecht! Ben nu toch eens eerlijk!
100 jaar geleden werd Jules Verne geboren en in zijn reis om de wereld in 80 dagen kwam Nederland niet voor. De volgende winnaar komt uit de Ukraine. Pjotr Plofki. Nooit van gehoord zeker?


Suske Pluske - 27/12/05

Laat Vlaanderen hier buiten. Als het U blieft zeg!


Robert - 27/12/05

Bedoelt mevrouw drs. H.Eggers het misschien ook zo: Zijn acads wereldser dan de Hollander, ... vanachter de duinen luimende polder- dichters of schrijvers. Ik kan het mij niet voorstellen. Al beklimmen de Hollandse kunstenaars de hoogste vuurtoren de ogen zullen niet verder opengaan voor de wereld en haar wereldse zaken. De uit vuurwater turfstekende bevolkingsgroep die het eeuwige gevecht met de zee is aangegaan zijn niet zo werelds als zij in hun boeken doet voorkomen. Verschanst de laaglandschrijver zich een ‘grachtengordelend’ collectief, dat op de bodem van een drooggemalen meer - dat onder de zeespiegel ligt - zonder ... ooit de kopjes echt boven de dijk uit te durven steken. “Het blijft inderdaad bij ‘taalspelen’ van de koude natte grond; het taalpretpark Nederland” op de vierkantenmeter, zoals Eggers bedoelt?.

Zou Multatuli de Nobelprijs voor Literatuur verdienen?. Ik denk het wel. Hij haatte de Hollander en hun grootheidswaanzin, hun militaire bezettingsdrang en literaire kleingeestigheid. Dus aspirant Nobel prijswinner voor de Literatuur u weet wat u te doen staat: kijk naar de wereld, maar... of uw inspiratie het zal winnen van de huidige Hollandse koopmansgeest is de vraag. Ik denk van niet! Het was allang bekend: lees Geerten Meijsing De grachtengordel er maar op na. Zijn uitgever Atheneum is er nu nóg treurig onder dat hij het boek zonodig uit moest geven maar,... eerlijker had ook nog gekund!.

De Hollandse taaldomeinen zijn collectief in een strafkolonie van Jip en Janeke-taa verworden, in een NRC bombasttaal veranderd. Als één groot kakelend kippenhok presenteren zij met hun koopmansgeest heldere en concrete boekentaal die nauwelijks een wereldse indruk achterlaten. En zowaar worden hun boeken in het buitenland gelezen omdat het zo territoriaal is, zo kleinburgerlijk en domineeachtig. Hadden de Hollanders de moed maar eens om zichzelf met de haren uit het moeras te trekken dan hadden we eindelijk een Nobel prijswinnaar voor Literatuur gekregen.

Schopenhauer: "Elke blik op de wereld bevestigt en bewijst ons dat de 'wil om te leven', verre van een willekeurige hypothese of zelfs een holle frase is, juist de enig ware formulering van haar diepste wezen is.".

Ik ga nog eens de gedichten van mevrouw drs H.Eggers erop naslaan.



M.Cailliau - 30/12/05

Best lastig om invulling te geven aan deze discussie; althans wat ons taalgebied vermag. Aangezien ik alles over Literatuur Nobelprijswinnaars verzamel, ontdekte ik deze website.

Ten eerste: de schrijvers van over onze grenzen klieken niet, zij laten zich niet vangen in de clusters van uitgevers en boekhandels die zeer "eng" samenwerken (c.n.p.b) om alsmaar de zelfde schrijfers naar te voren schuiven. De Hollandse melkkoemethode zullen we maar zeggen.
Daarintegen eenzaam aan de top een voor een, de terechte keuze aan Nobelprijswinnaars over de hele wereld genomen: mensen die iets meer dan een verhaal, ook een wereldse schrijversboodschap over brachten. Kom daar vooral in Nederland eens om? Vlaanderen, nog kleiner, komt daar niet uit die schaduw.

Mocht ik echter voor mij zelve potentiële kandidaten aanwijzen dan viel mijn keuze op Hans Warren "geheime dagboeken" jammer genoeg nog steeds al te geheim voor de internationale literatuurwereld, om op te merken...
Of, koos ik voor Vlaanderen dan een schrijver die al lang niet meer tot publiceren kwam: Hubert Lampoo. Alhoewel de Nobelprijstoekenners niet zo snel fictie belonen, zijn de werken van Lampoo onderhuids verre van dat en besluipt de meesterverteller Lampoo zijn personages een voor een, als een sluipwesp holt hij ze uit, steekt zelfs onder water allerlei fenomenale figuren uit het verleden, waarvan de lezer zich gaat afvragen ja maar... heeft deze of gene wel echt ooit bestaan? Troye in Zeeuws Vlaanderen? Laat opnieuw Jochem Stiller opdraven... De wassen neus van Cleopatra. Wie was Shakespiere dan wel? Ach wat is het toch stil daar in Grobbendonk. Hij leeft nog! Aan hem deze prijs als we hem dan toch mogen moeten krijgen... waarlijk nog het allermeest in al zijn eenvoud: gegund. Stille promotie zullen we maar zeggen in de wachtkamer van zijn onuitsprekelijke bescheidenheid van geduld. Of stak Lampoo misschien te veel de draak met de schijnwereld van onze gevestigde orde? Steeds meer schijnwerelden naar mate je ouder, de wereld ook transperanter als het laatste vernislaagje er af slijt.


robert - 30/12/05

Het moet dus mevrouw Hanneke Eggels zijn en niet H.Eggers. Pardon


Margreet - 30/12/05

De Hollandse graaf Willem I (1203-1222) was de grondlegger van wat je zou kunnen noemen de Hollandse dynastie. De dijkbouwer Willem I zorgt ervoor dat Holland cultureel eindelijk een woordje mee gaat spreken naast Vlaanderen. Holland bedijkingsgeschiedenis begint iets te betekenen maar – daarin geef ik Robert gelijk – het heeft niets werelds en het wordt het ook later niet. Aan de wiet, seksuele revolutie enzovoorts heeft Holland zijn bekendheid te danken. Jammer dat je dat niet leest in boeken van gerenommeerde schrijvers. Bijvoorbeeld de ellende van een junkleven of het leven van een uitgeprocedeerde asielzoeker. Het is hun te min. Dus Nobel voor Literatuur waard gaat aan hun neus voorbij.


Johan Nijhof - 30/12/05

Voor deelname aan deze discussie schrik ik terug: zij is volkomen uitzichtloos.
Mijn eigen kandidaat voor een Nobelprijs voor literatuur zou Bert Alberts zijn geweest, de auteur die zoveel kan weglaten, en ik geloof niet dat de genoemde stereotypen en kwalificaties, die hier aan schrijvers worden toegeschreven, op hem van toepassing kunnen zijn.
Wat Verhey echter schrijft, verdient door zijn grove onjuistheid in elk geval tegenspraak: "100 jaar geleden werd Jules Verne geboren en in zijn reis om de wereld in 80 dagen kwam Nederland niet voor.” Wel, Jules Verne werd op 8 februari 1828 geboren, en 1905 was zijn sterfjaar. Waarom checkt iemand dat niet, voordat hij het als hoogste wijsheid aan de openbaarheid toevertrouwt? Zou dat het niveau van deze troosteloze discussie niet nog enigszins kunnen ophogen? Zijn die paar seconden echt teveel moeite als men een bijdrage wil leveren?
Is het trouwens van enig belang dat Nederland niet voorkomt in deze roman? Dat lot deelt ons land met zeer vele andere, en zelfs hele continenten. Hoe interessant ook, Verne is zelf ook niet uit het hout van de Nobelprijswinnaars gesneden.


P.Van Heusden - 31/12/05

Johan Nijhof schrikt anders niet zo uitzichtloos...
Zijn voordracht Bert Alberts? anders wel op leeftijd om gekozen te worden. Kunnen Nobelprijzen ook posthuum gegeven worden?
Doch ook voor Alberts de pech, namelijk de onavolgbare Mutatuli gaat hem in alles voor. Alberts had als beamte nochthans op de smaragdeilanden in het groen het wel aanmerkelijk beter kunnen doen dan Multatuli. Dronk hij niet liever een glaasje rum met zijn arts en liet hij de katoen speculanten maar betijen? "De Katoenveilingen der Nederlanders", dat had een van Alberts titels moeten zijn. Dan kom je al in de buurt van de Max havelaar. Troostprijs: Amtenaar en schrijver gaan soepeltjes samen, dan doe je tenminste nog iets nuttigs. Is Nijhof soms ook Amtenaar? Even Flauw. Het control-belerend lichaam waar cijfertjes moeten kloppen. In een sterfdag en of geboortedag niet vergist mag worden. Net zo min van belang dat Jules Verne over het kleintjes Holland heen vloog, Verne was zijn tijd ver vooruit, dus naar de maan met die Nobelprijs! Waar maakt Nijhof zich toch druk over. Nu er toch namen vallen voor mogelijke nederlandse schriftstellers, de tijd vooruit? Vooruit! Waarom Fokke en Sukke niet? Hun Tekst en Tekeningen vloeien samen in een literaire samenspraak van bijna altijd prijs. Tijden veranderen omdat veranderen veranderd voor anderen. Zo maak optijd plaats, anders verplaatst de tijd jou. Dus een goed heenkomen in 2006.


robert - 31/12/05

Johan,

Bert Alberts of Multatuli Nobelprijswinnaar voor Literatuur? Bert Alberts zijn leermeester was Multatuli,... groot als de evenaar van smaragd. Alberts mag voor mij de Nobelprijs voor Literatuur winnen maar,... leg het eens uit waarom jij dat vind.

En och de fouten van een ander...: Johan je hebt gelijk, de haast waarmee het geschreven is, de dead line is voor sommige minder dan een seconden. Ik heb er ook last van. Drukkenbaan en kinderen. Maar mevrouw Hanneke Eggels is echt een ‘kir vrouwtje’ die de knuppel in het hoenderhok gooit. Ik vind haar pamflet onhollands, niet voor een baantje aan een gerespecteerde universiteit als Leiden maar toch het NRC Handelsblad moet nu maar eens discussie beginnen dit onderwerp.

Ik wil er met liefde ook een knuppel bijgooien maar dan aub ‘vrouwen eerst’.


Frans Vermeulen - 2/01/06

De Nobelprijs voor Nederlandse literatuur?

Allereerst de volgende twee vragen beantwoorden:

1) Wie draagt de Nederlandsschrijvende schrijvers voor?
2) Wie zijn de beoordelende leden van die Nobelprijs?

1) Als het dezelfden zijn -of van het zelfde slag- als diegenen die het jaarlijks "Groot Dictee van de Nederlandse Taal" bekokstoven, dan zitten we reeds met moeilijkheden, want wat blijft er nog over van het Nederlands als het Hollands "gelul" van Herman Koch, met zijn "gesubsidieerde bohémien", "dolce far niente", "tweezitscrapaudje", "tête-à-tête", "croque-monsieur", "heroïneprostituee", "up-tempo", "nymfomane gepiercete lolita", "fractie sex-appeal", "exseksobject" en nog veertig gelijksoortige taalvreemde woorden op de tweehonderd tachtig woorden(of ruim 17%) dat het "Groot-Nederlands-Dictee" rijk is, zonder te spreken van onwaarschijnlijke woorden als: "elfendertigst", "janboerenfluitjes", "luiwammesende", "jansaliegeest", "blèrde", de toon moet aangeven? (Als "Spielerei" kan dit anders wél tellen!)

2) Het in zichzelf gekeerde groepje ingewijden van de Nobelprijs zal van deze "Spielerei" wel niet wakker liggen en het "sowieso" wel houden bij hun nobele voorganger Nobel.

Willen Nederlandstalige schrijvers kans maken om door te breken op het wereldtoneel, dan zullen ze terug moeten leren schrijven in degelijk en onvervuild Nederlands en uitkijken voor even goede vertalers die de klare ziel van hun werk juist weten weer te geven in de andere taal.


K.Versleysen - 2/01/06

Zou ik Uwe mogen attenderen op een een bericht uit de Bzzzuletin 1974. De Verwachtingen dat ons land ooit nog wel eens de Nobelprijs zou mogen ontvangen kunnen we wel vergeten. Turksfruit vretende monsters en Ike IKe Jan Cremer nog zo'n letter uitkramer. Opkikkerende Selfkikkers, en andere podiumschreeuwers...van... oete boe oete boe boe boe! oete boe oete boe oete oete boe boe bah!
Vraagje: is daar eigelijk iets aan veranderd? Dacht 't niet!


Johan Nijhof - 4/01/06

Het moet dan maar, Alberts als Nobelprijswaardig verdedigen. Maar “in der Beschränkung zeigt sich der Meister" en ik zal mij dan ook beperken tot één specimen. In De Eilanden komt de scène voor, waarin de verteller, die een depressieve collega heeft, de lamp op wil hangen aan een paal op de veranda. "Maar dat kon niet, omdat Peereboom daar al hing." Deze beschrijving van het drama is daarom zo sterk, omdat een minimum aan woorden volstaat. Alleen die zin al, kenmerkend voor zijn oeuvre, is een Nobelprijs waard.


P.v. Heuseden - 5/01/06

Het verassingselement in het schrijverschap van Peereboom is dus dat Aberts zich had verhangen? Dan moeten we eerst eens wat meer van hem gaan lezen.... Want gevolgen hebben altijd een oorzaak; Misschien waren ze wel niet zo collegiaal tot hem en dan zijn nog weinig worden nodig. Ook voor een Nobelprijs heb je niet veel woorden nodig.


Charles Corten - 6/01/06

Vandaag staat in Scala, het cultuurkatern van Dagblad De Limburger, een lovende recensie door Koen Eyckhout over de recente bundel 'Louis Paul Boon - Eenzaam spelen met Pompon. Uitgeverij Meulenhof'. In die recensie staat een passage waaruit blijkt dat Louis Paul Boon de Nobelprijs net is misgelopen, omdat hij net iets te vroeg is gestorven. De Nobelprijs wordt niet postuum uitgereikt. Als Boon dus iets later was gestorven had hij de Nobelprijs ontvangen! Dat wist ik niet.

Citaat uit die recensie, getiteld 'Vieze prentjes in een pralinedoos': "(...) Boon, de schijver die zijn volk een geweten wilde schoppen, was (...) voor een diner uitgenodigd door de Zweedse ambassade in Brussel, samen met zijn vrouw Jeanneke. Dat kon maar één ding betekenen: de Nobelprijs. Voor onder meer de schokkende en baanbrekende werken 'De Kapellekensbaan' (1953), 'Zomer te Ter-Muren' (1956) en 'Pieter Daens' (1971), de historische roman die vertelt waarom de Vlaamse arbeider de Roomse Kerk had verlaten en voortaan woonde in de Kerk van het Socialisme. Die Boon, die zich laafde aan Kafka en Joyce, zou in Stockholm de erkenning krijgen die hem in zijn eigen land lang was onthouden. De ochtend van het diner ging Jeanneke naar de kapper, 's avonds trof ze haar man dood aan in de bungalow in Aalst. De Nobelprijs wordt nimmer postuum uitgereikt."


Charles Corten - 6/01/06

Nu ik toch bezig ben, nog een artikel dat (zijdelings) verband houdt met de Nobelprijs voor een Nederlander of Vlaming. Ik zag het zonet op taalunieversum.org staan. Het artikel gaat over vertaalde literatuur. Als onze Nederlandstalige literatuur niet vertaald wordt, is de kans op een Nobelprijs natuurlijk uiterst gering...

---

Vertaalde literatuur Nederland succes in buitenland

Door onze redacteur Ron Rijghard

Amsterdam, 5 jan.

De Nederlandse literatuur vormt een bescheiden, maar groeiend succes in het buitenland. Het aantal vertalingen steeg sterk in 2005. Er is meer interesse voor genres als non-fictie, jeugdliteratuur en poëzie. De belangstelling voor proza is stabiel, met een paar honderd vertaalde romans per jaar.

Dat meldt het Nederlands Literair Productie en Vertalingen Fonds, dat subsidieaanvragen beoordeelt en vertalingen stimuleert. Het aantal toegekende subsidies aan vertalers steeg met een kwart naar ruim 200. Maar het aantal niet gesubsidieerde vertalingen steeg nog sterker, zegt Maria Vlaar, adjunct-directeur van het productiefonds. "In 2005 zijn er naar een zeer realistische schatting 450 Nederlandse titels in het buitenland verschenen. In 2004 lag dat iets boven de 350."

Het fonds subsidieert hoogstens tweemaal de uitgave van een vertaling bij één uitgever. Daarna moet deze het op eigen kracht rooien. Vlaar: "Veel schrijvers zijn al volop in het buitenland ‘in de markt geplaatst’. Wij ondersteunen die uitgaven nog wel door het leggen van contacten, het geven van informatie en het ondersteunen van promotietours, maar niet meer met subsidie. Bij meer dan twee boeken betreft het bijna altijd prozaschrijvers, die voorop liepen bij het doorbreken van de Nederlandse literatuur in het buitenland vanaf 1993."

Veelvertaald zijn Arnon Grunberg (ook als Van der Jagt), in zes talen en Ayaan Hirsi Ali, in vijf talen. De Grieken kunnen nu Hermans’ De donkere kamer van Damocles lezen, de Japanners Mulisch’ De ontdekking van de hemel. In Babylon van Marcel Möring verscheen in het Bengaals.

Tot vorig jaar steeg het aantal subsidietoekenningen langzaam. In 2004 waren dat er 164, in 2003 157, in 2002 149. Het productiefonds onderscheidt vier genres. Drie daarvan groeiden met de helft; alleen bij het proza bleef het aantal stabiel: 63 non-fictie titels (in 2004: 40), 40 kinder- en jeugdtitels (in 2004: 28), 20 poëzietitels (in 2004: 13) en 82 prozatitels (in 2004: 83). Vlaar schat het totaal aantal vertaalde Nederlandse titels, „aanwezig in onze database”, op bijna tienduizend.

05 January 2006
http://www.nrc.nl/kunst/article122777.ece


Hanneke Eggels - 6/01/06

SELECTIE: Nobelprijskandidaten Literatuur worden geselecteerd en voorgedragen door een commissie uit Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, Vereniging van Schrijvers en Vertalers, PEN Centrum voor Nederland.

GEGEVENS VERTALINGEN EN ANALYSE CRITERIA: Ik maakte de analyse van de criteria voor selectie Nobelprijzen Literatuur als literatuurwetenschapper en inleider van de Literaire Saloncursus Nobelprijswinnaars Poezie 1996-2000. In Taalschrift december 2005 na vragen aan de commissie voor het eerst gepubliceerd. Lees met Adobe op mijn site in Dagblad De Limburger, Scala 1998 onder de kop 'Nobelprijswinnaars in Beesel' over mijn open brief aan de Nederlandse literaire uitgevers en het Productiefonds over gebrek aan vertalingen.

(Noot van de redactie.
Het artikel 'Nobelprijswinnaars in Beesel' staat op de site http://www.eggels.com, in de rubriek 'Literaire Salon'. Het artikel is ook direct te lezen via
http://www.eggels.com/artikelen/limburger_08_okt_99.pdf
.)


Charles Corten - 6/01/06

Mevrouw Eggels, even een paar vraagjes. U zegt dat we dat artikel in De Limburger moeten lezen. Misschien heel dom van me, maar waarom eigenlijk?

Ik heb wel mijn vermoedens, maar misschien draaf ik daarin te ver door. (Ach, misschien vijzel ik daarmee de discussie hier een beetje op.) Enkele uren geleden plaatste ik hier een kopie van een bericht in NRC Handelsblad van 5 januari 2006 waaruit zou moeten blijken dat het net heel goed gaat met die vertalingen van Nederlandse literatuur.

Vraag 1. Wilt u met uw verwijzing naar het artikel in De Limburger eigenlijk beweren dat u het helemaal niet eens bent met de strekking van dat artikel in NRC Handelsblad (dat u ongetwijfeld al gelezen had)?

Vraag 2. Beweert u, met andere woorden, dat het helemaal niet zo goed gaat met de vertalingen van Nederlandse literatuur en dat u niet zo te spreken bent over het Nederlands Literair Productie en Vertalingen Fonds? (Twintig vertaalde poëzietitels - hopelijk zijn het poëziebundels, hihi - vind ik bijvoorbeeld geen indrukwekkend hoog getal...)

Ik ben benieuwd naar uw antwoord!


Margreet - 6/01/06

Charles Corten: "Ach, misschien vijzel ik daarmee de discussie hier een beetje op".

Wat een wijsheid, wat doen wij hier eigenlijk nog. Het is ook niet meer mogelijk een bijdrage, een toevoeging te leveren omdat Charels op zijn vragen aan Hanneke Eggels de antwoorden klaar heeft. Ik zou ook niet weten hoe je op de vragen van Charles moet reageren als het al in de NRC staat afgedrukt.

Boon had meer geluk. Die was alleen in Vlaanderen en Nederland, Holland onder de kunstenaars, bekend. Stel dat er een vertaling van Boon in het Japans komt, dan vraag je af: wat blijft er van zijn uitdrukkingen, stijl enzovoorts over. Weinig!

Bijdrage leveren door te citeren (doxografie), verwijzen naar artikelen, vind ik een magere bijdrage voor deze en andere Taalschrift discussies.

Vooral dat: hihi-vind ik bijvoorbeeld geen indrukwekkend hoog getal.


Hanneke Eggels - 6/01/06

Beste Charles Corten,

U leest in De Limburger 1999 'Nobelprijswinnaars in Beesel" mijn kritiek op het vertaalbeleid Poezie van Nederlandse literaire uitgevers en het Productiefonds, gebaseerd op mijn studie van Nobelprijswinnaars Poezie. Herlees verder mijn column 'Nobelprijs of Inktbrij?'. Op het gestelde onder "Internationale discours" en "Zelfreflectie" geeft het NRC artikel van gisteren bij monde van Maria Vlaar van het Productiefonds geen antwoord. Nijhoff, als dode dichter in het Russisch, Kopland op eigen verzoek door Nijhoffprijswinnaar James Brockway in het Engels vertaald en een bundeltje Komrij in zijn dorp in Portugal.... niet bepaald een overtuigende score voor internationale Nobelerkenning en wetenschappelijke bestudering volgens mijn criteria. Een Nederlandse dichter beschikbaar in vertaling is 1 ding, recensies in buitenlandse kwaliteitskranten weer een ander. Zo kunnen noch Kopland noch Komrij wedijveren met de Nobelprijswinnaars. Een zwaar gesubsidieerde bloemlezing in China levert het Nederlands taalgebied nog geen kandidaat Nobelprijs Poezie. De zwarte Piet voor de jaarlijkse Nobelmissers gaat niet naar het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds zoals u heeft kunnen lezen. Het is het klimaat: zelfingenomen, zakelijke belangen en gebrek aan zelfreflectie. In het NRC-artikel van gisteren leest u juist de bevestiging van mijn stelling.


Jan de smit - 6/01/06

De discussie bijdragen van Corten en Eggels zijn heel verhelderend maar komen eiglijk te laat. Het verhaal over Paul Boon staat niet op zich zelve en het gebeurt maar al te vaak dat het te laat is en... dat den moegestreden kunstennaar het zich echt niet laat gevallen, afhankelijk van andermans smaak te moeten wezen, vooral in de hoogere kringen en dat hij gaat voordat hij de hemel wordt ingeprezen.

Boon liet zich dus niet gebruiken, geheel en al met zijn karaktertrekken in overeenstemming. Zijn bijdrage was zijn werk en de Nobelprijs krijgt hij van andere en behoort niet tot zijn werk. De Nobelprijs en geen enkele prijs bepaalt het werk van de kunstenaar...
De beste werken hangen niet in museums: ten eerste om den aanschaf, geld of vooral prestige spelen daarbij de hoofrol. Ivorentorens der kunstbepalers en wat er eenmaal hangt, hangt er al jaren en is verworden tot het ethablisiment der gevestigde orde. Daar kan niets meer bij, het moet naar de kelders toe. Dan liever mijn werk ergens waar dan ook aan de muur. Het kostte jaren om het werk van van Gogh alleen maar te promoten en wereldwijd bekendheid te geven die het thans geniet... dat is over 1000 jaren nog nummer een. Neen er zijn waarachtig te veel vieze spelletjes waar een orginele kunstenaar niet in trapt. Met zijn werk wordt dus geen politiek bedreven. Ook Jan Arends wist wat hem te wachten stond en veliet op tijd deze poppenkast.
De Nobelprijskandidaten worden geselekteert en voorgedragen door een commisie er maatschappij der Nedrlandse letterkunde in vereniging van schrijvers en vertalers PEN centrum etc....etc..

Maar dat kan dus nooit eerlijk gaan! Maak hier van; nu eens vanaf heden dit werkelijke discussiepunt. Dat is dus ook de hoofdoorzaak ter zaken... Het systeem deugt niet. Zoals in dit land ontelbare systemen gewoon niet deugen. Juist ja, breek mij de bek niet open..."Vriendjes politiek" Gooi ze op het matras!
Verbeter de wereld, begin in Nederland.


Suske Pluske - 6/01/06

Deze discussie gaat onherroepelijk thans de juiste kant op.
Nu op vragen van bepaalde discussie gangers is geantwoord.
Is de prijs Posthuum te bekomen? Wie draagt ze voor en aan welke creteria te voeldoen? Dat ook vertaald werk belangwekkend blijkt kon je wel na gaan. Doch dat het Nobelprijs beoordelingsbestuur niet is vertegenwoordigd door lezers... dat is mij een raadsel? Ik zou mij geen rechtvaadiger gang van zaken kunnen wensen. Dus direkt veranderen graag. En misschien wie weet...krijgen ze in Zweden eindelijk eens in een vote een kandidaat uit Nederland en niet van elk wat wils in vriendjes-schap genomineerd.


M.Cailliau - 7/01/06

Als een blad aan een boom, de herfst is al lang voorbij, kentert thans de vooropgestelde uitzichteloosheid zo als Johan Nijhof het stelde. Kwam er een nieuwe motivatie om door te gaan... Doch niet voor dat Frans Vermeulen er de twee belangrijkste vragen tussen gooide (2-1-2006) door Mevrouw Eggels juist beantwoord.
Het doorprikken van het ballonnetje was vervolgens een koud kunstje, inderdaad dit systeem is op het belachelijke af, zelfs corruptie voedend. Eigenbelangen van het Pencentrum en dergelijke en de Nederlandse vergaderziekte kennende komt daar nooit nog iemand ooit uit.
Steek hand thans in eigen boezem en durf toe te geven dat deze constructie niet deugt. Neem voorbeeld aan de Nederlandse lezersvereningingen die met z'n allen uitmaakten dat Multatuli onze schrijver der schrijvers mocht zijn en als zodanig werd benoemd.
Neem daarbij ook nog eens het enorme bedrag dat er met de Nobelprijs worst weggegeven... dan houden we zeer zeker de nare bijkomstigheid, wie mag dit geld krijgen en vooral wie gunnen wij dat? Dus dames en heren ook op dit gebied kan men preventie bewerkstelligen. Wat vertalingen betreft inderdaad een groot probleem, daar je geen appels met peren gaat vergelijken. Of de schrijver moet internationaal de hele wereld aangaande een menselijke boodschap mededelen, het vertalen meer dan de moeite waard.
De prijs posthuum niet toekennen is grote onzin en zelfs onrechtvaardig daar... laten we eens te meer zien dat het niet om het geld gaat; en ook heeft iedere beroemde schrijver aanhang en suport tot ver na zijn dood, die met het Nobelprijsgeld in vereniging het werk van desbetreffende verder wereldwijd uit kan dragen. Tevens zijn weduwen en wezen er bij gebaat. Zij hebben samen met den schrijver een leven geleefd dat mede door hen deze prestatie en lust en lasten tot stand kwam. Mvr. Eggels stel dat daar in Zweden maar eens aan de kaak. Dan heeft U ook wat om voor te vechten. Daar is eer aan te behalen!


Suske Pluske - 7/01/06

Mvr. Eggels. Nog een vraag dan a.u.b. Hoe andere landen hun Nobele kandidaten voorstellen? Kunnen we daar nog iets van leren hoe het wel moet? De literaire uitgevers aanschrijven? dat is toch ook het los laten van de wind van Pandora...! Of de grote concurrentieslag.
Dat er veel mis is in ons zogenaamde wetenschapplijke literaire elitaire wereldje lezen we in het 5000 pagina's dikke boek "het Buro" ook in 400 afleveringen te beluisteren op de radio. Hier zou zeer zeker de Nobelprijs niet misstaan. Of heeft deze schrijver het ten opzichte van zijn suprieuren het ook al weer te bont gemaakt? Want ook dat verhaal staat ter wereld niet op zich zelve, lange tenen genoeg.
Lezers verdienen het om Nobelkandidaten aan te wijzen... kunnen we iets terug doen voor al het leesplezier. Dank U.


robert - 8/01/06

Hoe andere landen hun Nobele kandidaten voorstellen: "door met betere schrijvers te komen". Dat is wat wij er van kunnen leren.

Er is niets mis met de Hollandse literatuur al beslaat een oeuvre van een schrijver meer dan 5000 bladzijden. Alleen de literatuur verovert de wereld niet. Het is een prachtige literatuur die in Holland thuis hoort en misschien, zo af en toe, een reisje naar het buitenland mag maken. Daar is niets mis mee.

Eggels heeft studie gemaakt van het reilen en zeilen van de Nobelprijs der Literatuur. Dat is net zo iets als een studie maken van de bovenste segmenten van enkele vuurspugende kraters of de bergen in Amerika bestuderen.

Je blijft een Hollander ook al is de hele wereld corrupt. Je wordt pas echt een beroemde Hollander als je de Nobelprijs van Literatuur wint. En of je die nu wint met lange tenen, een grote bek of met een nederig piepstemmetje, het is om het even...


hanneke eggels - 8/01/06

Een dichter dicht en schrijft op wat hij denkt. Dat behaagt niet altijd als het niet politiek correct is. Gelukkig valt soms op zo'n dichter het rechtvaardige en onafhankelijke zoeklicht en dan denk ik, ja! dat heeft Stockholm scherp gezien! Denk aan Nelly Sachs die aan de Duitse universiteiten wordt bestudeerd, maar in Nederland niet (meer) te lezen, aan Jaroslav Seifert (idem) en recent aan Wislawa Symbroska door haar vertaler Gerard Rasch ontsloten voor Nederland. Er is geen lobby voor de Nobelprijs Literatuur.

Hanneke Eggels


Robert - 9/01/06

Alsof politiek correct zou zijn... niets minder waar. Frankrijk schoof met goed gevolg al 12 Nobelprijs winnaars naar voren en zelfs Vlaanderen had er eens een. Eten gaat voor de moraal, stelde Berthold Brecht.

Er mag dan wel geen lobby zijn ten opzichte van Zweden, doch ik vraag mij af in hoeverre is deze er onderling in Nederland wel? De Inktbrei waar Mvr. Eggels van af wil kan alleen maar als de lezers en samenstellers van Taalschrift haar een handje helpen en haar aan een soort van kruisverhoor onderwerpen, in vraagstellingen die zij als onderzoekster beantwoorden kan.
Misschien dat we dan de uitzichtloosheid van Johan Nijhof om kunnen zetten tot inzicht.

Dan gaan Bkloer en Kleiweg er waarschijnlijk ook nog weer eens verstandige dingen over zeggen? (meedoen?) wie weet?

---

Reactie moderator: Ik weet niet of mevrouw Eggels tijd/gelegenheid/zin heeft in een kruisverhoor. Maar dat komt misschien ook omdat ik de vragen die hierboven worden gesteld niet helemaal kan volgen. Mevrouw Eggels leest in elk geval wel de berichten die hier worden geplaatst en ze zal, denk ik, best af en toe willen reageren. We zien het wel. Als er vragen gesteld worden, dan wel graag duidelijke vragen!


Suske Pluske - 10/01/06

Wat Stockholm in iedergeval wel scherp zag was de onzekerheid van de Nederlandse voordrachten van hunne Nobelprijskandidaten.
Want gaan we de voorgedragen lijsten na; dan is het Harrie Mulisch en Gerard van Het Reve al wat de klok sloeg de laatste 20 jaar. Ombeurten jaar na jaar, onevengetallen als waren het Russisch roulettespel. Dat was te dwangmatig en vooral Mulisch te egotrippertjes opvallend. De Nederlandse Nobelprijswinnaaar moet nog geboren worden.


Hanneke Eggels - 10/01/06

Dat de Franse literatuur 12 Nobelprijzen Literatuur heeft, is grotendeels te verklaren uit Franse historisch gegroeide engagement van haar auteurs: Sartre (De wegen der vrijheid), Camus (Het menselijk tekort), Mauriac. Niet het lobbyen, maar de inhoudelijke kwaliteiten van de auteurs deed hen de prijs verdienen en illustreert mijn analyse, want zij blinken uit door wederzijds begrip voor de actualiteit van de thematische prioriteiten, humanisme en politieke stellingname. De Nederlandse commissie heeft dit jaar terecht Harry Mulisch voorgedragen voor Proza, en geen kandidaat Poezie.

Jaarlijks geeft het Fonds voor de Letteren miljoenen euro's subsidie aan reis- en werkbeurzen voor auteurs die het nationale niveau niet weten te overstijgen en geen aansluiting hebben met het internationale discours en vertaald status verwerven met buitenlandse recensies of prijzen.

Ik ben natuurlijk graag bereid concrete en puntige vragen te beantwoorden.


robert - 10/01/06

Er zijn nu 2 mensen die Robert heten op uw site. Aan de tekst van Robert 9/01/06 kan ik 'Robert' opmaken dat de tekst van een leerling van Hietbrink Willem moet zijn. Inktbrei van azijn,... het houdt niet op.

Robert Kruzdlo


Sante Logie - 10/01/06

Bedoelt Mevrouw H.Eggels in haar stelling dat Nederlanders niet in aanmerking zouden komen omdat onze schrijvers te veel inktbrei produceren? Of, dat met onze taalspelletjes mentaliteit er ook rekenening gehouden moet worden met de spelletjes van Commisie die de kandidaten selecteerde?

Begrijpend dat ze in haar positie op eieren moet lopen, iets dat ook is te merken aan de het verloop van deze discussie en zelfs de krantenstukken die ik las. Dat; namelijk ergens iemand toch een zwarte piet zou moeten krijgen?

Van Mevrouw Eggels zelf zouden we moeten vernemen of ze wel tevreden is met de huidige gang van zaken? Immers het verwijt door de discussieaanbrengers dat het systeem niet deugt wordt door haar nog nergens tegengesproken. Durft zij dat nu volmondig toe te geven? Of blijft ze liever aan de zijlijn staan om te kijken hoe anderen voor haar wel even de kastanjes uit het vuur slepen.

Niemand denk ik wil ook maar ergens haar beschadigen. Doch eenmaal deze discussie uitgelokt, die ook mijn inziens de goede kant op gaat, om eindelijk eens voor de eerste keer het grote zware logge lichaam van het Nederlandse cultuurmonster af te slanken. Het topje van de ijsberg thans in zicht te laten smelten... De rest komt dan wel van zelf boven drijven.

Zonder zelfreflectie zoekt ons kleine wereldje de verklaring voor haar isolement elders, stelde Mvr.Eggels en vervolgens geeft ze een aantal mogelijke oorzaken... Ook noemt ze namen van enkele auteurs. Leo Vroman, is die al ooit naar voren geschoven, als ook ik toch een naam noemen mag? Hoe komen we aan een lijst van de door jullie voorgedragen Kandidaten?
De internationale uitgeversbelangen schrijft U zelf! Wat hebben de lezers daar mee te maken? Of ligt het aan ons lobbyisme schrijft U ook zelf; terwijl U 8/01/06 schrijft: "Er is geen lobby voor de Nobelprijs". Zo kunnen we al U opgesomde redenen fileren tot op het bot...Contradiktie zoeken.
Kom met U problemen naar buiten en de tijd zal U laten zien hoe rijp zij is. Verstoppertje spelen is niet meer nodig anno 2006.


jeroen - 10/01/06

Ik heb lang niet alle Nobelprijswinnaars gelezen. Toch wil ik zo vrij zijn een uitspraak te doen over de aard van de oeuvres van de meeste winnaars: ze schrijven Grote Verhalen. Zaken die meeslepen.

Als ik het citaat van Alberts representatief is voor zijn werk, (ik beken, ook hier kom ik tekort) is hij een typische Nederlandse schrijver over kleine zaken. Net als mijn grote literaire held Gerrit Krol (één van zijn mooiste zinnen luidt naar mijn mening 'Het was de tijd dat ik zeer losbandig achter mijn bureau zat.'), een man met boeken vol subtiele humor en kleine, mislukkende mannen.

Nederland cultiveert mensen die schrijven over de kwalijke gevolgen van het protestantse geloof voor een individu, de eeuwige nasleep van de tweede wereldoorlog, nu al in de levens van kleinkinderen. In een klein land worden kleine dingen uitvergroot. Mooi uitvergroot soms, maar uitvergroot.
Dat is een ander genre dan dat waar Nobelprijzen voor worden gegeven.


Hanneke Eggels - 11/01/06

Als dichter/essayist zit ook ik 'zeer losbandig achter mijn bureau', want denk en werk onafhankelijk, ongesubsidieerd en ben geen lid van de Nobelprijscommissie. In mijn column 'Nobelprijs of Inktbrij?' staat precies wat ik wil zeggen. Herleest u die eerst zorgvuldig, en dan: vragen staat vrij.


Robert - 11/01/06

Jeroen: Het zijn inderdaad 'de grote' verhalen die het doen. Ik ga mij nu niet herhalen (zie boven) maar die mis ik en zelfs bij Mulisch. Na duizend bladzijdes van literaire hoop dat Het Grote Verhaal er misschien toch nóg aan zit te komen zit je toch met een enorm uitvergroot Hollands probleem. Hollands Maanblad heeft eens een aardige analyse gegeven over de wir-war van teksten die Mulisch produceert. (auteur onbekend).

Mevrouw Eggels haar onderzoek is van geen enkele waarde, ondanks haar research (en de reacties daarop) en dat is betreurenswaardig: daar kunnen concrete en puntige vragen niets aan veranderen. Maar het siert haar dat ze van geen opgeven weet, laat staan dat er niemand te vinden is die echt tegen haar fantasme is, precies zoals het de Hollandse schrijvers vergaat: “allemaal navelstaarders”.

De Hollandse literatuur is meer van “ons kent ons” dan dat het een voedingsbodem is voor ‘Grote Verhalen’.


P.v. Heusden - 11/01/06

Ieder kan zich vergissen. Mijnheer Nijhof: Alberts is 6 jaar geleden overleden. Bovendien was Aberts inderdaad zeer Multatuliaans. Had graag den prijs aan zijn grote meester gelaten, maar deze bestond toen nog niet.

Multatuli vond dat alleen de natuur schrijvers groot maakt. Deze natuurlijkheid is het te bedijkte Holland in schrijverschap dus niet gegeven. We zitten te dicht op elkaar en dan krijg je wat ook Jeroen schrijft, kleinzieligheden. Deze vinden we ook in het gekibbel van allerhande Nederlandse commitee's terug.

Hier een sugestie voor Mvr Eggels? Voorzitters en bestuurders hebben niets meer te zeggen over de opstelling van spelers in sportverenigingen. Daarin loopt onze Nobelprijscommisie denkelijk achter. Ook de technische staf overbodig, daar een goed boek voor zich zelf spreekt. Waarom hadden we in vroegere tijden wel gegarendeerde Nobelprijswinnaars? Onze literatuurgeschiedenis is de grootse ter aarde. Daar is nog geen 1% meer van over. H.Brandtscortius mag dan wel goed zijn, maar... is te eigentijds het beklijft niet.

Bekijk het allemaal op htpp://www.dbnl.org. Ongeloofelijk!

Nederlandt war bist du bliven? O Nederland o nederland wij worden... straks weer het voetballen! Meedoen is belangrijker dan winnen is ook hier onze troostprijs. Draag gerust Mulisch nog maar weer eens voor.


johan nijhof - 12/01/06

Een vergissing?, nee hoor. Alberts is niet doder dan Multatuli. Daarom had ik het ook als volgt geformuleerd: "Mijn eigen kandidaat voor een Nobelprijs voor literatuur zou Bert Alberts zijn geweest." Hij is zelfs behoorlijk oud geworden.
Ik noemde Alberts mede omdat hij een auteur is die mijn eigen generatie las.
Toch is zijn aanpak heel vergelijkbaar met die van de veel oudere Nescio, en internationaal zijn er in die woordkarigheid ook vergelijkingen te trekken, bijvoorbeeld met de Duitse Judith Hermann.
Geen woordspelletjes, geen babbelziek gezwam, zoals van Mulisch of Reve, maar iets dat eigenlijk van alle tijden is.
Nog iets over de Nobelprijs: vergeet niet dat het een heel private instelling is, fondsen verdiend met explosieven.
Met de toekenning wordt dan ook politiek bedreven, en krijgt in extreme gevallen ook een terrorist de Nobelprijs voor de vrede. Met literatuur is het niet anders.
Daarom moet men in een staat die zelf niets over heeft voor prijsgelden die een beetje aantikken, niet zeuren als men internationale prijzen misloopt.


P.V.Heusden - 12/01/06

Draag eens niemand voor... Denk er om dat dit op zal vallen in Zweden. Vind U ook niet Hannke Eggels? Met of zonder Nobelprijs dan haal je de internationale pers wel. "Nederland draagt geen Nobelprijskandididaat literatuur 2006 voor!!! Ziet U de krantenkoppen al? Mijheer Nijhof...? dat is pas de kunst van het weglaten.


Suske Pluske - 14/01/06

De boer laat zijn akker om de zoveel jaar braak liggen... Aardappelmoeheid, metaalmoeheid, Hietbrinkmoeheid of Nobelprijsliteratuurvoordrachtsmoeheid... Dit nieuwe woord schenk ik U zomaar.
Het bestaat allemaal als je de natuur zijn gang laat gaan. Zo inderdaad; sla eens een periode over... wie weet wat daar toevallig van komen gaat? Aktie is reaktie.


robert - 16/01/06

"Schrijven, dat is bijna niet kunnen schrijven. En daarom: de beste schrijver schrijft niets", Harry Mulisch.

Er is een overdaad aan middelmatige schrijvers. Recensisten die niet in staat zijn de middelmatige oordelen van schrijvers te overstijgen doen stevig mee met het geredekavel en zijn de hoeders van eigen klassen geworden. Zo blijkt al geruime tijd dat, bij gebrek aan beter de productiviteit van schrijvers met karrenvrachten toeneemt. Er zitten géén uitzonderingen tussen die in aanmerking kunnen komen voor de Nobelprijs voor Literatuur. Dus zou je kunnen roepen waarom Mulisch niet?! Eggels doet stevig mee met haar artikel door méér waarde hechten aan opiniërende ethiek dan aan echte ‘analytische’ waarneming. “De literaire verzuiling is weer terug”! De literaire verzuiling is nooit weggeweest.

De verzuiling van Hollandse literatuur is wat je zou kunnen noemen: een autistische cultuur ideaal van de middelmatigheid. Eggels prikt dit niet door. Alles blijft netjes, begrijpelijk, bevraagbaar of zoals Menno ter Braak al schreef: preektoon.

Menno ter Braak roept op tot helder zijn, vervuld van eigen zelfkritiek en zelftwijfel. Zo vindt hij dat een dominee niet helder kan zijn, hij kan alleen een herder zijn voor zijn schaapjes.

Eggels hoort ook bij die middelmatige geesten (net als ik) want ‘wat kan zij..., mag zij... en moet ze doen om net zo goed als Mulisch te kunnen schrijven’? Of:... bijna niet kunnen schrijven.

Lees het nog eens na in Holland Maandblad van januari 2006


Gooitske Hornstra Moedt - 17/01/06

Is het niet kenmerkend voor de literaire situatie in Nederland dat "Knielen op een bed violen" (een fascinerend boek, maar naar mijn mening geen grote literatuur) de AKO-prijs heeft gekregen?
Toch zijn er in Nederland (of in het Nederlandstalig grondgebied) schrijvers die meer dan middelmatig zijn en over de rand van de calvinistische horizont blikken. Voor mij is dat, ik heb hem al eens in een eerdere discussie genoemd, allereerst Erwin Mortier. Ik vind "Sluitertijd" met zijn dichte atmosferische beschrijvingen een boek van internationaal formaat.


margreet - 20/01/06

Eggels: «Misschien spelen we te veel taalspelletjes», stelt Hanneke Eggels. Maken daardoor Belgische auteurs iets meer kans op de erepalm dan Nederlandse? (...) België is internationaler georiënteerd en de Vlaamse dichters houden niet zo van taalspel. En zeker niet van spel om het spel. Zij blijven hechten aan de functie van taal als instrument voor het overbrengen van inhoud.

Ik raad ieder aan het volgende stuk van Ludo Permentier eens te lezen:

---
Nederlands voor Vlaamstaligen

We hebben vijftig jaar ons best gedaan om de Vlaming Algemeen Nederlands te leren, en het is niet gelukt. Dat schrijft dr. Frans Debrabandere vandaag in een interessant artikel op de opiniepagina's van De Standaard: http://www.standaard.be//Krant/Tekst/artikel.aspx?artikelid=GUUKUVTO&date=20051130.

Het is een tragisch stuk, want Debrabandere, jarenlang voorzitter van de Vereniging Algemeen Nederlands, stelt niet alleen vast dat de ABN-beweging gefaald heeft, maar ook dat deze beweging een inschattingsfout heeft gemaakt: "We hebben ons veel te weinig gerealiseerd in welke mate het Nederlands voor Vlaanderen een vreemde taal was."

De rest moet u in het stuk zelf lezen. Alleen nog één opmerking daarbij. Debrabandere schrijft tot driemaal toe dat zelfs onze leraren Nederlands geen Nederlands kennen. Zou het ook niet kunnen dat de ABN-beweging, of althans de lijn die de Vereniging Algemeen Nederlands heeft gevolgd, door haar elitaristische opstelling de sympathie heeft verloren van de leraren die dat mooie ideaal moesten doorgeven in de klas?

Ludo Permentier op 30 november 2005 om 16:19 | Link
http://standaard.typepad.com/taalblog/2005/11/nederlands_voor.html
---


---
Opmerking van de moderator:
Het zal wel aan mij liggen, maar ik zie niet direct wat dit nu met het discussieonderwerp te maken heeft...



Suske Pluske - 21/01/06

Bovendien is Blog een concurent van Taalschrift. Of niet?
Dan zal het zeker wel aan de Heer Ben Salemans liggen. Wat wel degelijk met het onderwerp te maken heeft is dat de Vlamingen apart hun Nonbelprijs bemoeienissen hebben. Materlinck was daar Nobelprijs winnaar wel onge-evenaard, al heel lang geleden. Neen? houd Nederland er wel voldoende rekening mee dat het uit 12 provincie's bestaat en wat niet van Amsterdam komt of er behandeld wordt intenationaal niet zo intresant lijkt. Lijkt?


Rogier - 21/01/06

Sorrie maar die zijweg is wel heel erg interresant. Margreet bedoelt gewoon dat Belgen geen minder ABN beheersen. Hoe kun je dan:hechten aan de functie van taal als instrument voor het overbrengen van inhoud.

Dank


Eric.Annaert - 22/01/06

Deze discussie volgend; komt men er meer en meer achter dat H.Eggels eigelijk niet veel informatie kan verstrekken, omdat ze buitenstaanster der Nobelprijs stichting blijkt. Jammer! Zo kan men aan deze discussie nimmer de nodige diepgang bereiken.


robert - 22/01/06

"België is internationaler georiënteerd", Eggels.

Na de opmerking van Margreet dat Belgen het ABN niet beheersen is deze discussie voor mijn part dood! Taalschrift had even een luis in de pels.


Hietbrink.B.W. - 24/01/06

Waarom niet zo spoedig de Nopbelprijs voor Nederlandse literatuur? Letterkunde is nimmer de sterkste kant geweest van het algemene Nederlandse Kulturele leven. Vermoedelijk zal dat daarin ook nimmer enige wereldreputatie kunnen behalen?
Wel op ander gebieden hebben Nederlanders internationaal de toon aangegeven... De goude eeuw, Onze zeehelden of Rembrandt Van Goch, om maar dadelijk naar onze gespecialiseerde schilderkunst door te stoten, waarin ontelbare meesters hier niet genoemd. Waar rivieren traag door wolkenhoog landschap gaan....dat moet je niet opschrijven dat moet je schilderen...
Niet de schrijvers en dichters maar onze schilders zijn wereld vermaard en daar komt de wereld nog steeds op af.
Waren boeken als In Navolging van Gristus en de Lof der zotheid dan wel wereldberoemd, en ook Spinoza mocht er zijn... doch de schrijvers van deze boeken zijn te specialistisch, slechts voor de hen toebehorende doelgroepen bestemd, hoe beroemd ze dan ook moge zijn. Doch geen Dante, Boccacio, Caucer, Cervantes, Raiblais, allen die in het tijdloze geschreven. Zelfs in ons eigen Nederland worden Hooft en Vondel niet eens meer publiekelijk gelezen. Noemen we dan nog een enkele schrijver...Hugo de Groot...Miskend om politieke redenen in zijn tijd, bijna begraven in zijn boekenkist... doch wereld beroemd daar hij der wereld zijn onvergankelijke zeewetten na liet, nog steeds van kracht.
Kijk! de zulken hadden we er thans meer moeten hebben. En we hadden er ook wel veel meer...Simon Stevin; etc...etc...Maar of het nu geneeskunde betrof of de werken van Huygens etc... in die tijd was alleen nog maar het buskruit uitgevonden. Nederlanders van toen! Meer daden dan woorden kun je wel stellen, daar waren we in vroegere eeuwen zo goed in. Juist ja...geleerde in de exacte wetenschappen die stonden vooraan en daar ken ik er nog wel een paar van die thans leven maar... dat past nog niet in het Nobelprijsbeleid der gevestigde orde. H.Eggels doe daar dan eens iets aan? Als... de zeven vette jaren hier ooit weer eens arriveren. (Rembrandt Van Goch: is geen type of stijlfout)


Cees de Boer - 12/10/06

Ik kan eerlijk bekennen dat de nobelprijs in mijn achting zou daalen indien Mulisch hem toegekend zou krijgen. Ik vond vroeg werk erg vermakelijk maar daar is ook alles mee gezegd. Zijn officeuze magnum opus (de ont. vd H) is te ambiteus en te geknutseld. Er zijn naast Pamuk nog zoveel andere die deze prijs eerder verdienen dan Mulisch. Gyorgy Konrad en Amoz Oz bijv. In Nederland zou ik zelf eerder A.F.Th dan M voordragen. In zijn algemeenheid vind ik dat de Nl. literatuur teveel navelstaarderig is, een hoop geneuzel en kleinburgerlijk polderleed zonder grote gedachten of echt mooie beschrijvingen.







print pagina

Door het gebruik van stijlbladen is geen aparte 'print pagina' nodig. Gebruik de 'print' functie van uw browser.



tekstgroottekleinmiddelgroot

     
recente reacties

Cees de Boer:
"Ik kan eerlijk bekennen dat de nobelprijs in mijn achting..."

Hietbrink.B.W.:
"Waarom niet zo spoedig de Nopbelprijs voor Nederlandse literatuur? Letterkunde..."

robert:
""België is internationaler georiënteerd", Eggels. Na de opmerking van Margreet..."

Eric.Annaert:
"Deze discussie volgend; komt men er meer en meer achter..."

Rogier:
"Sorrie maar die zijweg is wel heel erg interresant. Margreet..."

Suske Pluske:
"Bovendien is Blog een concurent van Taalschrift. Of niet? Dan..."