'Respect' wordt pas belangrijk als een gezagsdrager het woord uitspreekt

De crux zit hem wat mij betreft in het hedendaagse misverstand dat respect alleen 'van beneden naar boven' wordt geëist: wanneer gezagsdragers zelf ook weer oprecht respect tonen voor de burgers - als Opstelten bijvoorbeeld zorgt dat bij preventief fouilleren niet alleen maar Marokkaanse jongens de klos zijn, als überhaupt jongeren niet alleen maar als lastig worden beschouwd, als bankdirecteuren weer beseffen dat ze met het geld van echte mensen spelen, als politici visies ontvouwen in plaats van one-liners, als de politie het grondrecht van vrijheid van meningsuiting weer onderwezen krijgt, zodat een demonstrant met een anti-zwartepieten-T-shirt niet meer gearresteerd wordt, als journalisten weer gewoon hun werk kunnen doen zonder door overijverige beveiligers te worden gehinderd - dan krijgt het begrip respect misschien weer wat inhoud terug.

Je wilde een reactie in één zin, Annemarieke, ik heb dus een héél lange gemaakt ;-)

Alle reacties tesamen beginnen een mooi tijdsbeeld te vormen van de actuele betekenis en lading van het woord respect. De 68-jarige Rotterdamse aucteur J. A. Deelder: "Respect. Liefde. Iedereen neemt zulke woorden te pas en te onpas in de mond. Maar iedere keer als ze worden genoemd, betekenen ze minder. Ik vind: als het er is, praat je er niet over. Dat is overbodig, want je weet het. Er zijn dingen die onuitgesproken moeten blijven, anders treedt er inflatie op."
Met die inflatoire werking en het verlies aan lading door veelgebruik ben ik het - met o.a. de reacties van Mobron en Zandvliet - roerend eens.
Bron:
interview VPRO-gids, interview Jonathan Maas met Jules Deelder over de Holland Doc-documentaire "Mijn leven als Deelder"

Respect zit in je hoofd. Misschien gaat het er gewoon om dat je je netjes gedraagt, juist ook wanneer respect ontbreekt.

Teveel gebruik van een woord leidt natuurlijk weer tot een soort inflatie.
Mijn associatie met respect is nauw verbonden met dat het 'moet worden afgedwongen' wat het alweer een stuk minder vrijblijvend, en minder sympathiek maakt. Belangrijker in een samenleving is denk ik empathie, het vermogen je te kunnen inleven in de situatie van iemand anders. Maar dat wordt in een samenleving waarin we zo graag ons ego torenhoog opblazen en onze autonomie - alleen bij succes natuurlijk - grenzeloos overschatten vaak gezien als iets voor 'watjes'. Jammer, want of je je nu op Jezus Christus, Immanuel Kant of de 'volksmond' (wat gij niet wil dat u geschiedt...) beroept, de echte Gulden Regel is toch dat je iemand anders precies zo behandeld als dat jezelf behandeld zou willen worden.

'The proof of the pudding is the eating', zoals men in Engeland pleegt te zeggen. Ik ben benieuwd of het woord uit de mond van de ambtsdragers de gehoopte gedragsverandering teweeg gaat brengen of dat het de gedragsverandering is van de omgeving van de 'respectlozen'. De impact van dit soort woorden is aan slijtage onderhevig als de betekenis ervan niet diep 'gevoeld' wordt. Vergelijk het gehannes met 'in- en mindervaliden'. Zo'n woord moet doorleefd worden. Leuk dat Weber nog doorgeeft dat de genoemde voetbalclub Gouden Regels heeft opgesteld. Het klinkt als een kansrijke mix van taal en bijbehorend gedrag.

Goeie column maar na Boem! moet je stoppen.

Respect is inderdaad de basis van omgangsvormen. Practice what you preach. Mooi beschreven hoe een woord aan waarde wint.

Top geschreven, de verantwoordelijken moeten hun verantwoordelijkheid nemen, in taal en in daad!

Eindelijk iemand die aandacht aan dat woord besteedt. Uiteindelijk verhoogt het de communicatie. Voor mij betekent het dat je nooit bevooroordeeld moet zijn tegen wie dan ook.

"Pak je kroost aan" zegt minister Ronald Plasterk in De Telegraaf en bij NOS Nieuwsuur. "Fatsoen moet je doen", memoreert presentator Joost Karhof de slogan (uit 2005) van voormalig premier Jan Peter Balkenende, en hij haalt ook PLATO aan. Directeur van de Opvoedpoli Linda Bijl zegt dat het aanleren van "grenzen en gezag" begint bij de peuters. En zo sluit de actualiteit - ook bij Pauw en Witteman - wederom aan bij de inhoudelijke en maatschappijgerelateerde reacties die de inzenders hieronder geven. Dank daarvoor.

Mooi stuk!

"De woordwaarde wordt bepaald door degene die het uitspreekt en de veelvuldigheid waarmee het woord klinkt." Interessant inzicht, zet me aan het denken.

Mooie column, weinig aan toe te voegen. Denk dat respect aan de basis van alle communicatie zou moeten liggen.

Nav het stukje van A. Weber.
Respect is een vorm van beschaving en die is soms ver te zoeken.
Respect is twee kanten op maar dat is dan weer lastig in onze IK-wereld.
Maar laten we er zoveel mogelijk over praten.
Misschien dat het uiteindelijk helpt.

Met respectvolle groeten,
Els
===

Respekt is een open oog en een luisterend oor.

De voetbalclub die genoemd word in de lead, is vandaag in de media met zijn Gouden Regels. Ook respect is daarvan onderdeel.
Vier van De Gouden Regels zijn:
•We schelden en pesten niet.
•We tonen respect aan medespelers en de tegenpartij.
•We accepteren beslissingen van de scheids- en grensrechter.
•Onze ouders moedigen positief aan.
•Onze toeschouwers blijven buiten de lijnen.
Bron: http://nos.nl/artikel/459894-nieuw-sloten-stelt-gouden-regels-op.html

Respect aanleren begint al in de opvoeding, dat is van alle tijden en geldt ook voor andere gebieden dan het sportveld.

Mooi stuk! Sterke afsluiting waar ik het helemaal mee eens ben.
Daarbij kan de lading van een woord uitgehold raken als het teveel wordt gebruikt. Transparantie is er zo één. Teveel gebruikt. Doet niet veel meer. Een beetje zoals Bohemian Rapsody van Queen. Prachtig maar grijs gedraaid. Het doet me niets meer.
En natuurlijk de verkrachting van een woord, nee van de associatie en interpretatie van een woord. 'Respect' wordt in in sommige jongeren-kringen ook als 'pas op wat je zegt' gepromoot. Dus ook weer: de mond waar het uitrolt, bepaalt de interpretatie van de ontvanger.
Een woord is maar een woord.. Niet dus! Het verandert mee met de tijd, het evolueert, devalueert of explodeert zoals Weber zo mooi beschrijft.

Respect of althans het gebrek eraan, wordt vaak gebruikt als excuus voor wangedrag. Misschien moeten we daarom het woord respect maar niet meer gebruiken.

Beste Patricia, "Eerbied" is inderdaad een prachtig en betekenisvol woord: gevoel van hoogachting, ontzag volgens Van Dale. "Hoogachting" is samengesteld en daarmee verdubbelt "hoog" de "achting", de achting of het respect. Hoogrespect. Naar omhoog is een goede richting wat mij betreft. Haar of hem "hoog hebben zitten".
De tweede betekenis van Van Dale is "ontzag" wat dan weer familie is van gezag, de gezaghebbers die hooggeacht worden en aan woorden achting kunnen meegeven.
Door jouw reactie en suggestie voor een nieuw woord kunnen we op deze site allemaal genieten van de rijkdom en eindeloze mogelijkheden van onze taal